Przyszło nam żyć w epoce, w której nauka i technika silnie oddziałują na naszą codzienność. Nauka to wspaniały owoc ludzkiego intelektu, technika -jego cudowne narzędzie. Razem stanowią przejaw największego daru, jaki mamy - ludzkiej kreatywności. Z niektórych osiągnięć, takich jak rozwój mediów i rosnący poziom opieki medycznej, płynie niezwykły pożytek. Inne aspekty cywilizacji okazały się jednak niewiarygodnie destrukcyjne. Przykładem tych ostatnich są wyrafinowane systemy broni.Wielu ludzi wierzy, że nauka i technika mogą rozwiązać wszystkie problemy. Ostatnio jednak obserwujemy zmianę tej postawy. Stało się jasne, że sam postęp wewnętrznym" -ścieżce badania i rozwijania umysłu. Staliśmy się świadomi jego znaczenia i wartości. Dlatego coraz bardziej docenia się dziś wiedzę mędrców Indii i Tybetu o tym, czym jest umysł i jak działa. Siła starożytnych tradycji wynika z ich praktyk, których efektem jest osiągnięcie wewnętrznego spokoju. Nauka i technika Zachodu z kolei wspierają postęp materialny. Gdybyż udało się połączyć te dwa elementy!Konferencje Umysł i Życie" eksperci reprezentujący oba poglądy wymieniają się swoimi doświadczeniami, przedstawiając odmienne punkty widzenia na sprawy dotyczące nas wszystkich. Z niezmierną przyjemnością stwierdzam, że dzięki kolejnym konferencjom ogromnie poszerzyliśmy obszar wzajemnego zrozumienia i wzbogaciliśmy go o nowe treści. Co więcej, na naszych spotkaniach panuje nie tylko atmosfera życzliwej ciekawości, ale i duch otwartości i przyjaźni.Ta książka relacjonuje jedno z tych spotkań. Przedmiotem naszych rozważań będą sen, marzenia senne i umieranie. Są to sprawy, które zajmują nie tylko naukowców i joginów - stanowią one uniwersalny element ludzkiego doświadczenia. Wszyscy zapadamy w sen. Jesteśmy tego świadomi czy nie - wszyscy śnimy. I z całą pewnością każdy z nas umrze. Procesy te, wpływając na nasze życie, pozostają dla nas tajemnicą i źródłem fascynacji. Dlatego jestem przekonany, że wielu Czytelników z zainteresowaniem zapozna się z wynikami naszych dyskusji. Pragnę wyrazić wdzięczność wobec wszystkich, którzy wzięli udział we wspólnych rozważaniach. Mam szczerą nadzieję, że podobne spotkania będą się odbywać w przyszłości.DALAJLAMA 25 marca 1996Słowo wstępne 10Plan podróży 12Białe plamy na mapie ego 15Dialog międzykulturowy a konferencje Umysł i Życie" 17Rozdział 1. Czym jest jaźń 21Historia koncepcji jaźni 21Samopoznanie i nowoczesność 24Nauka a jaźń 26Jaźń i humanizm 28Zachodnia koncepcja nie-ja" 29Rozdział 2. Mózg w stanie snu 32Neurologiczne teorie snu 32Wcześniejsze koncepcje 33Podstawy EEG 34Fazy snu 37Charakterystyka fazy REM 39Sny a faza REM 42Sen z perspektywy ewolucji 43Dlaczego śpimy 45Rola snów w tradycji tybetańskiej 48Zmiany w energiach życiowych podczas snui podczas umierania 53Czy istnieją korelaty subtelnych stanów świadomości 55Intencja i wysiłek w praktyce 58Sen, orgazm i śmierć rnPrzerwy w60 kontinuum świadomości 61Rozdział 3. Sny a nieświadomość 64Psychoanaliza w kulturze Zachodu 64Freud i inni 65Topografia umysłu 67Śnienie a nieświadomość 68Narcyzm 71Sny- królewska droga do nieświadomości 73Historia Marie-josee 78Freud a inni 88Nieświadomość w naukach buddyjskich 90Bogate dziedzictwo skłonności mentalnych 94Świadomość podstawowa a nieświadomość 98Ślady a zwykłe ja" 100jeszcze o zwykłym ja" Zwykłe i subtelne poziomy umysłu Nazwa konwencjonalna Psychoanaliza jako nauka? l 10Rozdział 4. Świadome śnienie 113Dowody występowania świadomego śnienia 114Powszechność zjawiska świadomego śnienia l 16Cechy świadomego śnienia l 17Wywoływanie świadomych snów l 18Sny świadome a obserwacja własnego snu 120Rozdział 5. Poziomy świadomości a joga snu 124Pojęcie jaźni 124jaźń a działanie 126Motywacja do działania pochodzi z umysłu 128Poziomy świadomości 13 lTypy związków przyczynowych 132Świadomość podstawowa 133Łączność między poziomami 135Czynniki umysłowe a sen 136Przejrzyste światło, subtelna jaźń 137Cykl wcielania się 139Joga snu 140Rozdział 6. Śmierć w chrześcijaństwie 143Chrześcijaństwo i miłość Boga 143Śmierć w tradycji chrześcijańskiej 144Postawy wobec śmierci na Zachodzie 146Świeckie postawy wobec śmierci 147Rozdział 7. Czym jest śmierć biologiczna 150Definicja śmierci z punktu widzeniazachodniej medycyny 15 lBuddyjska definicja śmierci 154Przerwa: rozmowa o przeszczepach 155Śmierć mózgowa 157Mózgowe korelaty świadomości 160Zmiany w świadomości 162Epilepsja 168Epilepsja a medycyna tybetańska 172Oznaki śmierci w tradycji tybetańskiej 175Stadia umierania 176Zwykłe i subtelne poziomy umysłu 178Zwykły i subtelny poziom relacji seksualnej 185Przemieszczanie się świadomości 187Eksperymentalne badanie subtelnego umysłu 188Rozdział 8. Doświadczenia w stanie śmierci klinicznej 191Śmierć jako rytuał przejścia 191Badanie zjawisk z pogranicza śmierci 193Archeologia rytuałów śmierci 194Odkrywanie życia pozagrobowego na Zachodzie 195Treści powtarzające siew relacjach 197Szczegóły doświadczeń śmierci klinicznej 203Uczucia i doznania 206Uniwersalność doświadczeń 208Obecność innych istot 2 12Niektóre ujęcia materialistyczne 213Opętanie a epilepsja 2 17Spotkanie ze śmiercią a nauki buddyjskie 2 19Doświadczenia w stanie śmierci kliniczneja przejrzyste światło 223Zakończenie- refleksje z podróży 229Pożegnanie 229Czego się nauczyliśmy 230Powrót 232Aneks 234Instytut Umysł i Życie 234Podziękowania 238Słownik 240I Terminy buddyjskie 240II Terminy neurologiczne 258Współpracownicy 262