Sztuka doczesnej mądrości

Fragment: [...] Nawet styl Graciána budził animozje i nadal je wywołuje wśród tych, którzy nie mają czasu na zwięzłość. Jest jednym z najbardziej lakonicznych pisarzy siedemnastego wieku, okresu,kiedy europejscy humaniści, zważając na nawoływanie Justusa Lipsiusa do zwięzłości, zachwycali się Seneką i Tacytem i straciliupodobanie dla bogatego w słowa Cycerona. Wiele stylistycznychzwyczajów Graciána łatwo rozpoznać nawet w przekładzie:antyteza i paradoks; ciągłe wykorzystywanie elipsy;koncentracja znaczeń dzięki kalamburom i innego rodzaju grom słownym; brak związku pomiędzy jedną sentencją jednym punktem a inną (można zauważyć, że z reguły następuje nagłe przejście od aforyzmu do komentarza i że komentarze same często wydają się niespójne i fragmentaryczne). Te cechy są więcej niż idiosynkrazją: wynikają z wizji natury ludzkiej. Stylistyczne wartości zawarte na tych stronach: dowcip, intensywność,zwięzłość, subtelność to też reguły mądrego życia. [...] Jedna z najważniejszych książek czasów nowożytnych. Europa nigdy nie wydała świetniejszego ani bardziej zawiłego dzieła, jeśli chodzi o kwestie subtelności moralnych. Fryderyk Nietzsche. Absolutnie unikatowa... dzieło przeznaczone do ciągłego wykorzystywania... towarzysz na całe życie. [Te maksymy są] odpowiednie szczególnie dla tych, którzy obracają się w wielkim świecie. Arthur Schopenhauer. "Używaj ludzkich środków, jakby boskie nie istniały, a boskich tak, jakby nie było ludzkich." (Baltasar Gracián)
Istnieją takie książki, które wstrząsnęły światem. Książki-manifesty, książki-oskarżenia, książki-testamenty. Istnieją także takie, które w sposób subtelny i zadziwiający potrafią zmieniać rzeczywistość. Wiedza z nich płynąca, niczym światło przez szparę w drzwiach wsącza się w naszą codzienność, by rozjaśnić wszystko.W ciągu wieków rodzaj ludzki wydał trzy wielkie, ponadczasowe, pełne mądrości księgi: Księcia Machiavellego, Sztukę wojny Sun Tzu i Sztukę doczesnej mądrości Baltasara Graciana. Ta ostatnia przez lata była niedostępna dla Czytelników. Jeśli uważnie się wsłuchasz, bez wątpienia przemówią do Ciebie płynące z XVII wieku refleksje Graciana, dotyczące uczciwości i pozorów, miłości własnej i przyjaźni, wiedzy i ignorancji. Na nowo przetłumaczone rady Graciana są tak samo cenne i celne dzisiaj, jak były w ówczesnej Hiszpanii - społeczeństwie podobnym do naszego w swojej wspaniałości i sąsiadującej z nią nędzy. W tych trzystu wskazówkach wyraźny pragmatyzm wciąż ustępuje miejsca duchowości, hartowanej rozwagą i przezornością. Każda z kunsztownie ułożonych sentencji oferuje cenny wgląd w sztukę życia i praktykę osiągania celów. Książka iskrzy się wiedzą makiaweliczną, uzupełnioną o moralne skrupuły i humanizm. Wyłącznie kwestią czasu jest wykorzystanie jej we wprowadzaniu nowych metod zarządzania, zdobywania przewagi konkurencyjnej i kierowania zespołami. Jednak nim to nastąpi, Gracián może jeszcze przez chwilę pozostać naszym małym sekretem.