Tormersdorf, Grüssau, Riebnig : obozy przejściowe dla Żydów Dolnego Śląska z lat 1941-1943

Książka jest pierwszą próbą kompleksowego opracowania dziejów tzw. "wspólnot mieszkalnych". Były to zorganizowane przez władze hitlerowskie w latach 1941-1943 w Tormersdorfie na Łużycach, w klasztorze w Krzeszowie oraz w Rybnej pod Brzegiem ośrodki, w których przebywali Żydzi z Wrocławia i innych miast Dolnego Śląska, oczekując na deportację do obozów zagłady. W tych "przedsionkach do piekła" przebywało około 1800 osób, wojnę przeżyło nieco ponad 20 osób, natomiast do dziś żyje tylko jedna osoba, która w tamtym czasie miała zaledwie 6 lat. Publikacja zawiera dzieje obozów przejściowych, wykazy osób deportowanych i dokumenty (głównie z Archiwum Państwowego we Wrocławiu). Zainteresuje ona z pewnością historyków, a także wszystkich próbujących odtworzyć losy poszczególnych osób, mieszkańców wspólnot, poszukujących często śladów swych bliskich.

Książka jest pierwszą próbą całościowego opracowania dziejów tzw. wspólnot mieszkalnych dla Żydów Wrocławia i innych miast Dolnego Śląska. Wspólnoty takie zostały zorganizowane przez władze hitlerowskie w latach 1941-1943 w Tormersdorfie na Łużycach, w klasztorze w Krzeszowie (Grüssau) i w Rybnej (Riebnig) pod Brzegiem. Przymusowo przesiedlono do nich ponad 1800 osób, przeważnie w starszym wieku. W ciężkich warunkach bytowych oczekiwały tam na deportację do obozów zagłady. Publikacja ma charakter dokumentacyjny. Prócz historii owych specyficznych obozów przejściowych składają się na nią wykazy deportowanych oraz wybór dokumentów.

spis treści:

Wstęp - 7
Część I - Dzieje obozów - 11
Rozdział I - Gettoizacja niemieckich Żydów w latach 1939-1941 - 13
Rozdział II - Tormersdorf - 23
Rozdział III - Grüssau - 44
Rozdział IV - Riebnig - 63
Rozdział V - Próba bilansu - 80
Część II - Wykazy deportowanych - 87
1. Wykaz deportowanych do Tormersdorfu - 89
2. Wykaz deportowanych do Grüssau - 110
3. Wykaz deportowanych do Riebnig - 144
Część III - Wybór dokumentów - 167
1. Dokumenty dotyczące obozu Tormersdorf - 169
2. Dokumenty dotyczące obozu Grüssau - 189
3. Dokumenty dotyczące obozu Riebnig - 202
Spis ilustracji - 225
Zusammenfassung - 226