U boku bazyleusa. Frankowie i Waregowie w cesarstwie bizantyńskim w XI w.

Wstęp 1

Rozdział I. Spadkobiercy Imperium Romanum 29
1. Armia bizantyńska w X w. – „obywatele” i profesjonalni wojownicy? 29
2. Struktura organizacyjna armii bizantyńskiej w X–XI w 43
3. Liczebność armii bizantyńskiej w X–XI w 50
4. Pochodzenie etniczne najemników i sojuszników armii bizantyńskiej w X w. 55

Rozdział II. Nowe wyzwania, stare zagrożenia 71
1. Utworzenie gwardii wareskiej przez Bazylego II 71
2. Zmiana sytuacji geopolitycznej cesarstwa bizantyńskiego w XI w. 76
3. Pojawienie się Turków Seldżuckich a polityka wschodnia Bizancjum 81

Rozdział III. Drogi do Bizancjum. Nowe obszary zaciągu 87
1. Ruś i Skandynawia 87
2. Normandia i Południowa Italia 104
3. Wyspy Brytyjskie 113

Rozdział IV. Barbarzyńcy z Ultima Thule 127
1. Gwardia wareska w XI w. Od Bazylego II do przybycia Haralda Sigurdsona 127
2. Skład etniczny gwardii wareskiej przed przybyciem Haralda Hardrady (1034 r.) 132
3. Waregowie w czasach Haralda Hardrady. Geneza terminu megathymoi 140
4. Kontakty Bizancjum z Anglią a pierwsi Anglosasi w służbie bizantyńskiej 149
5. Gwardia wareska w latach czterdziestych XI w 153
6. Obecność Waregów w Bizancjum w latach 1050–1077 161
7. Anglicy w gwardii wareskiej 178
8. Gwardia wareska w okresie rządów Nikefora Botaniatesa 184
9. Postawa Waregów wobec uzurpacji Aleksego I Komnena 191
10. Gwardia wareska w początkach panowania Aleksego I Komnena 195

Rozdział V. Normanowie i „inni Frankowie” 207
1. Normanowie z Normandii a Bizancjum na początku XI w 207
2. Normanowie i „inni Frankowie” w Italii a Bizancjum w pierwszych dekadach XI w. 211
3. Normanowie na Płw. Iberyjskim – alternatywa dla Południowej Italii i Bizancjum? 217
4. Normanowie i „inni Frankowie” wobec wyprawy Jerzego Maniakesa na Sycylię w latach 1038–1041 220
5. Wzrost liczebności Franków i rejony ich służby w okresie między 1038 a 1057 r. 226
6. Normanowie i „inni Frankowie” wobec zagrożenia tureckiego za panowania Konstantyna X Dukasa i Romana IV Diogenesa (1057–1071) 237
7. Frankowie w okresie rządów Michała VII Dukasa (1071–1078) 244
8. Frankowie w czasach Nikefora III Botaniatesa i uzurpacji Aleksego Komnena (1078–1081) 252
9. Normanowie i Frankowie w dokumentach dworskich i chryzobullach w XI w. 256
10. Frankowie i Normanowie w początkach panowania Aleksego I Komnena 260

Rozdział VI. Bogactwo, sława i cześć 271
1. Zarys systemu monetarnego Bizancjum w X–XI w. 271
2. Wynagrodzenie żołnierzy w armii bizantyńskiej w X–XI w. 277
3. Struktura dworu bizantyńskiego w X–XI w. 293
4. Przykłady karier Franków i Waregów w cesarstwie bizantyńskim w XI w. 306

Rozdział VII. Zdradę mają we krwi? 321
1. Wzajemne relacje Franków i Waregów 321
2. Opinia Bizantyńczyków o Waregach 333
3. Opinia Bizantyńczyków o Frankach 341

Wnioski 347
Wykaz skrótów 365
Bibliografia 369
Źródła 369
Opracowania 379
Summary 397
Indeksy 401
Indeks osób 401
Indeks nazw geograficznych i etnicznych 410
Abstrakt 421
Abstract 422