Zmiany własnościowe i organizacyjno-ekonomiczne w wybranych dużych przedsiębiorstwach przemysłowych Poznania w okresie transformacji

Dr Anna Tobolska jest adiunktem w Instytucie Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jej zainteresowania badawcze skupiają się głównie na problematyce z zakresu geografii przemysłu i dotyczą m.in. zmian struktur przemysłowych w różnych skalach przestrzennych, a także zmian w funkcjonowaniu przedsiębiorstw przemysłowych w okresie transformacji. Prezentowana praca przedstawia analizę zmian własnościowych i organizacyjno-ekonomicznych zachodzących w dużych przedsiębiorstwach przemysłowych Poznania w okresie transformacji gospodarczej kraju, z uwzględnieniem ich przestrzennych następstw. W pracy szczególną uwagę zwrócono na mechanizm zmian organizacyjnych jako jeden z głównych wymiarów adaptacji przedsiębiorstw do nowych reguł gospodarowania. Do najistotniejszych zmian w organizacji należy zmniejszenie specjalizacji struktur organizacyjnych, autonomizacja jednostek organizacyjnych, rozwój marketingu i związane z nim zmiany zasięgu rynków zbytu. Zachodzące procesy koncentracji gospodarczej prowadzą do włączania się niektórych przedsiębiorstw w struktury organizacyjne międzynarodowych koncernów poprzez sprzedaż kontrolnych pakietów akcji; tym samym przedsiębiorstwa te stają się elementem współczesnej międzynarodowej przestrzeni przemysłowej. W pracy dokonano również analizy zmian własnościowych zachodzących w wybranych dużych przedsiębiorstwach przemysłowych Poznania, a w oparciu o badania ankietowe wśród pracowników przedsiębiorstw dokonano również oceny przebiegu tych zmian: średnia ocen wynosiła 2,7 na pięciopunkto-wej skali. Praca zawiera ponadto charakterystykę zmian przemysłu miasta Poznania, będącą skondensowaną monografią przemysłu miasta.