"Ja tego Żyda znam!" Szantażowanie Żydów w Warszawie, 1939-1943 recenzja

Ciemna strona okupacji

WYBÓR REDAKCJI
Autor: @almos ·1 minuta
2024-12-04
2 komentarze
26 Polubień
Książka traktuje o wstydliwym zjawisku z czasów okupacji: szantażowaniu współobywateli pochodzenia żydowskiego i wydawaniu ich w ręce Niemców. Autor przedstawia problem obiektywnie, bez emocji, niemniej książka przynosi pewien niedosyt ze względu na szczupłe ujęcie tematu, bo wciąż nie zbadano wielu źródeł. Niemniej jest to ważny przyczynek do codziennej historii okupacji.

Wbrew pozorom szmalcownictwo czyli szantażowanie Żydów, nie należało do zachowań marginalnych, lecz stało się źródłem zarobków dla tysięcy ludzi. Zjawisko to miało szersze skutki, bo, jak pisze autor: „Niektórzy warszawiacy, którzy w innych okolicznościach pomogliby zaszczutym przez Niemców Żydom, wobec zagrożenia donosami i szantażami, w odruchu samoobrony, zamykali drzwi przed szukającymi kryjówki.” Niestety wiązało się to z szerszym zjawiskiem upadku ustalonych norm współżycia społecznego w czasie okupacji. Trzeba podkreślić, że Polska nie stanowiła tu wyjątku, bo szmalcownictwo – w tej czy innej postaci – istniało we wszystkich krajach okupowanej Europy. Na przykład, pisze autor, grupa kilkudziesięciu holenderskich ochotników wydała w ręce Niemców 9 tysięcy ukrywających się Żydów.

À propos wyboru raczej przemilczanego i wstydliwego tematu szmalcownictwa, Grabowski twierdzi, iż: „Niestety, w dalszym ciągu wśród części polskiej opinii publicznej panuje przekonanie, że tematy nieomawiane zanikną same z siebie. Nic bardziej błędnego. W cieniu przemilczeń rodzić się mogą jedynie uprzedzenia i kompleksy maskowane fałszywie pojętą troską o „obronę dobrego imienia narodu polskiego””. Trudno się z tą opinią nie zgodzić.

Z książki wyłania się ciekawy wizerunek gangów szmalcowniczych. W większości zajmowali się tym młodzi mężczyźni bez kryminalnej przeszłości, liczący na szybki zarobek, połączony z niewielkim ryzykiem. Kary spadały na nich ze strony Niemców tylko, jeśli podawali się za członków Gestapo lub policji (Niemcy bronili własnego wizerunku), bo reakcja państwa podziemnego oraz ludności na ich działalność była dość obojętna.

Może najciekawszy jest obraz ludności okupowanej Warszawy wyłaniający się z kart książki. Jest on mniej monolityczny, niżby to wynikało z powojennych opracowań. Obok ludzi czynnie zaangażowanych w walkę z Niemcami, pojawiła się szeroka gama postaw obojętnych; w cieniu tych postaw bujną działalność rozwinęli szantażyści i szmalcownicy.

Mimo przyczynkarskiego charakteru pracy jest ona ważnym wkładem do opisu życia codziennego w czasie okupacji.

Moja ocena:

Data przeczytania: 2015-02-09
× 26 Polub, jeżeli recenzja Ci się spodobała!

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki
"Ja tego Żyda znam!" Szantażowanie Żydów w Warszawie, 1939-1943
2 wydania
"Ja tego Żyda znam!" Szantażowanie Żydów w Warszawie, 1939-1943
Jan "Historyk" Grabowski
8.5/10

Książka oparta na materiałach niemieckich sądów działających w czasie okupacji w Warszawie, dokumentuje zjawisko szantażowania Żydów i procederu szmalcownictwa w Warszawie. We wstępie autor pisze: "(....

Komentarze
@Vernau
@Vernau · 7 miesięcy temu
Bardzo dobra recenzja i ważny temat w naszej historii 😊
× 5
@almos
@almos · 7 miesięcy temu
Dzięki :)
× 3
@Siostra_Kopciuszka
@Siostra_Kopciuszka · 7 miesięcy temu
Zawsze powtarzam, że my Polacy wcale nie tacy cacy cacy, za jakich chcielibyśmy według niektórych, uchodzić i swoje za uszami też mamy i to wcale nie mało...
P.S Recenzja jak zwykle świetna :)
× 4
@almos
@almos · 7 miesięcy temu
Dzięki :)
× 1
"Ja tego Żyda znam!" Szantażowanie Żydów w Warszawie, 1939-1943
2 wydania
"Ja tego Żyda znam!" Szantażowanie Żydów w Warszawie, 1939-1943
Jan "Historyk" Grabowski
8.5/10
Książka oparta na materiałach niemieckich sądów działających w czasie okupacji w Warszawie, dokumentuje zjawisko szantażowania Żydów i procederu szmalcownictwa w Warszawie. We wstępie autor pisze: "(....

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki

Pozostałe recenzje @almos

Ekonomiczna analiza prawa
Prawo i ekonomia

Książka jest polskim tłumaczeniem najpopularniejszego amerykańskiego podręcznika z Law&Economics, czyli po naszemu: ekonomicznej analizy prawa. Nie mogę powiedzieć, że p...

Recenzja książki Ekonomiczna analiza prawa
Karuzela pomyłek
Montalbano na wysypisku

Chwała wydawnictwu Noir sur Blanc, że powoli, nie spiesząc się, publikuje kolejne książki z serii z sycylijskim komisarzem Salvo Montalbano w roli głównej. Andrei Camill...

Recenzja książki Karuzela pomyłek

Nowe recenzje

Echa nieodkupionych win
Echa nieodkupionych win
@ewus1703:

Zosia Miszczyk to młoda mama zmagająca się z trudną sytuacją finansową. Z bólem serca zostawia swoją małą córeczkę pod ...

Recenzja książki Echa nieodkupionych win
Warszawa to mój Nowy Jork
Książka, która długo boli
@ewus1703:

Młoda dziewczyna przenosi się do Warszawy z nadzieją na nowe życie. Wierzy, że u boku ukochanego zacznie wszystko od no...

Recenzja książki Warszawa to mój Nowy Jork
Signal
Bardzo udany debiut
@ewus1703:

Tego lata zdecydowanie stawiam na kryminały – to mój ulubiony gatunek, więc nie mogło ich zabraknąć również w mojej wak...

Recenzja książki Signal
© 2007 - 2025 nakanapie.pl