Raport Pelikana recenzja

Usłyszałam ostatnio, że John Grisham należy do tego grona pisarzy, których każda książka może posłużyć jako kanwa scenariusza filmowego. Z racji tego, że „Raport Pelikana” został wydany dekady temu, doczekał się już i głośnej ekranizacji.

Autor specjalizuje się w pisaniu thrillerów prawniczych i choć wielu pisarzy stara mu się dorównać, jego pozycja – moim zdaniem – nie jest zagrożona. Wynika to między innymi z faktu, że Grisham wie, o czym pisze – posiada dyplom studiów prawniczych, a w latach 80. zasiadał w Parlamencie stanu Missisipi.

O czym jest książka? Ameryka jest wstrząśnięta zabójstwami dwóch sędziów Sądu Najwyższego. Wszyscy naturalnie zastanawiają się kim jest morderca, który przechytrzył nawet ochronę FBI. Jak się okazuje najbardziej tęgie głowy USA nie są w stanie dojść do prawdy. Jest jednak pewna studentka prawa. Jest piękna, piekielnie inteligentna i nazywa się Darby Shaw. Zamyka się na kilka dni w archiwach i pisze tytułowy „Raport Pelikana”. Następnie pokazuje go swojemu wykładowcy i jednocześnie kochankowi. Raport lotem błyskawicy rozprzestrzenia się w kręgach prominentnych prawników związanych z FBI oraz Białym Domem. Jak się okazuje Darby przekazując dalej raport otworzyła puszkę Pandory…

I tu pojawia się pierwsza wątpliwość – jak młoda studentka mogła wpaść na trop afery, której nie udało się odkryć nawet dziennikarzom śledczym? Druga refleksja – jakim cudem panna Shaw jest w stanie skutecznie uciekać przed jednym z najlepszych płatnych morderców na świecie?

Pomimo tych słabych punktów powieść przez cały czas trzyma w napięciu, akcja toczy się miarowo, a nowe odkrycia przyprawiają o dreszczyk emocji. Moją nostalgię wzbudza też fakt, że wszystko to dzieje się w czasach, w których nie było jeszcze wszędobylskich telefonów komórkowych, tabletów, laptopów czy Wi-fi, a żeby zdobyć jakąś informację nie wystarczyło wstukać hasła w Google. Czytając książkę czuje się klimat Ameryki przez duże A – korporacji prawniczych, wielkich miast, smaku władzy, która zawsze deprawuje. Czuje się też strach Darby oraz jej wielką determinację, żeby całą sprawę doprowadzić do końca.

Grishamowi udało się stworzyć powieść uniwersalną – pokazującą patologię władzy, nieczystą walkę o wpływy, a wreszcie to, że zwykły człowiek w starciu z machiną państwową czy korporacyjną ma marne szanse na wygraną. Najbardziej przerażające jest to, że dzisiaj – prawie trzy dekady po premierze – te smutne wnioski są nadal aktualne.