/o-991750/n/czlowiek-u-progu-trzeciego-tysiaclecia-tom-3)
Przełom drugiego i trzeciego tysiąclecia wyzwala szczególnie refleksję nad różnymi obszarami życia człowieka, jego jakością, wyzwaniami stojącymi przed nim, lecz także nad zagrożeniami, które można już ujmować w kontekście przetrwania.
Powstaje pytanie: jaki będzie człowiek w trzecim tysiącleciu? Jest to wyzwanie dla umysłu, wyobraźni, ludzi zajmujących się profesjonalnie wspomaganiem rozwoju człowieka, kreujących rzeczywistość edukacyjną, społeczną, zdrowotną, gospodarczą i polityczną.
Aby ta refleksja dotycząca przyszłości jednostki, optymalizowania jej rozwoju była sensowna, trzeba się przyjrzeć temu, jaki jest współczesny człowiek i jego otoczenie, jakie są zagrożenia jego rozwoju, jakie stoją przed nim wyzwania, w jakim stopniu on sam jest odpowiedzialny ? mówiąc językiem metafizyki i antropologii ? za to, czy jest, bądź też czy jeszcze jest i jaki jest.
Jaki jest zatem dzisiejszy świat? Czy sprzyja on rozwojowi człowieka, czy też stanowi zagrożenie dla jego trwania?
Współczesny człowiek dysponuje środkami technicznymi o ogromnej sile, ma moc porównywalną z siłami natury, może zrobić wszystko, może zniszczyć siebie i przyrodę, ma bowiem w sobie coś (jak zauważa wielu myślicieli i jak wskazuje codzienność) ? zarówno z natury anioła, jak i agresywnego drapieżnika.
Człowiek, niszcząc szeroko rozumianą różnorodność (świadomie czy nieświadomie), zagraża samemu sobie. Prawda musi do niego dotrzeć, zwłaszcza u progu nowego tysiąclecia.
W dzisiejszym świecie istnieje wiele zagrożeń, które dalekowzroczna polityka, oparta na mądrości zakodowanej w naturze ludzkiej, powinna brać pod uwagę:
? przeludnienie ? problem ludzi niepotrzebnych z punktu widzenia systemów gospodarczych, politycznych;
? kontrast między bogatymi a nędzarzami (problem globalizacji);
? radykalne, niekontrolowalne przyspieszenie rewolucji technologicznej; jesteśmy ciągle więźniami paradygmatu naukowego, który nas ogranicza;
? wyczerpywanie się kapitału duchowego, osobliwy przymus wykluczania ze swojego życia perspektywy religijnej;
? kryzys ekologiczny;
? narastające niszczenie biosfery (emisja miliardów ton gazów do atmosfery, dziura ozonowa, efekt cieplarniany, katastrofy ekologiczne);
? możliwość klonowania ludzi;
? rewolucja informatyczna ? Internet ? niezwykle podziwiane dziecko współczesnej myśli technicznej stwarza jednocześnie niemożliwe do przewidzenia konsekwencje w dziedzinie rynków pracy, edukacji, masowej indoktrynacji, stylów życia, międzynarodowej przestępczości;
? widoczne jest zjawisko dysonansu między szaleńczym tempem przemian cywilizacyjnych a przypisanym człowiekowi rytmem rozwoju osobniczego ? dysharmonia między sztywnym, ukształtowanym w toku antropogenezy, zaprogramowanym genetycznie rytmem rozwoju osobniczego a gwałtownymi zmianami w otoczeniu technicznym i społeczno-kulturowym; do niedawna przecież przemiany postępowały powoli, otoczenie kulturowe przez stulecia było spostrzegane jako stabilne;
? zbytnia racjonalizacja, technizacja naszego życia, nacisk mentalności sukcesu (powstaje pytanie: co to znaczy osiągnąć sukces w życiu?);
? wzrastająca możliwość utraty kontroli nad czynnikami kształtującymi świadomość.
Jak uczy teoria zachowania środków Hobfola, człowiek, który już ma wystarczająco dużo zasobów (w świetle kryteriów obiektywnych), jest niezwykle skłonny do agresywnej, ekspansywej obrony swoich zasobów i ich powiększania: kont bankowych, władzy nad innymi. Stosowane środki ochrony mają tu już drugorzędne znaczenie, a godność drugiego człowieka i wartość jego życia schodzą na dalszy plan. Reguły wpływu społecznego powszechnie obowiązują, ale świadomość ich istnienia mają nieliczni. Psychologiczna manipulacja polega właśnie na tym, aby człowiek miał przekonanie, że jest decydentem co do jakiś wyborów, chociaż tak naprawdę to już inni wybrali za niego. Dzisiaj takie manipulacje są wręcz powszechnie wykorzystywane przez potentatów w różnych obszarach wpływów.
Powstaje pytanie: jaki będzie człowiek w trzecim tysiącleciu? Jest to wyzwanie dla umysłu, wyobraźni, ludzi zajmujących się profesjonalnie wspomaganiem rozwoju człowieka, kreujących rzeczywistość edukacyjną, społeczną, zdrowotną, gospodarczą i polityczną.
Aby ta refleksja dotycząca przyszłości jednostki, optymalizowania jej rozwoju była sensowna, trzeba się przyjrzeć temu, jaki jest współczesny człowiek i jego otoczenie, jakie są zagrożenia jego rozwoju, jakie stoją przed nim wyzwania, w jakim stopniu on sam jest odpowiedzialny ? mówiąc językiem metafizyki i antropologii ? za to, czy jest, bądź też czy jeszcze jest i jaki jest.
Jaki jest zatem dzisiejszy świat? Czy sprzyja on rozwojowi człowieka, czy też stanowi zagrożenie dla jego trwania?
Współczesny człowiek dysponuje środkami technicznymi o ogromnej sile, ma moc porównywalną z siłami natury, może zrobić wszystko, może zniszczyć siebie i przyrodę, ma bowiem w sobie coś (jak zauważa wielu myślicieli i jak wskazuje codzienność) ? zarówno z natury anioła, jak i agresywnego drapieżnika.
Człowiek, niszcząc szeroko rozumianą różnorodność (świadomie czy nieświadomie), zagraża samemu sobie. Prawda musi do niego dotrzeć, zwłaszcza u progu nowego tysiąclecia.
W dzisiejszym świecie istnieje wiele zagrożeń, które dalekowzroczna polityka, oparta na mądrości zakodowanej w naturze ludzkiej, powinna brać pod uwagę:
? przeludnienie ? problem ludzi niepotrzebnych z punktu widzenia systemów gospodarczych, politycznych;
? kontrast między bogatymi a nędzarzami (problem globalizacji);
? radykalne, niekontrolowalne przyspieszenie rewolucji technologicznej; jesteśmy ciągle więźniami paradygmatu naukowego, który nas ogranicza;
? wyczerpywanie się kapitału duchowego, osobliwy przymus wykluczania ze swojego życia perspektywy religijnej;
? kryzys ekologiczny;
? narastające niszczenie biosfery (emisja miliardów ton gazów do atmosfery, dziura ozonowa, efekt cieplarniany, katastrofy ekologiczne);
? możliwość klonowania ludzi;
? rewolucja informatyczna ? Internet ? niezwykle podziwiane dziecko współczesnej myśli technicznej stwarza jednocześnie niemożliwe do przewidzenia konsekwencje w dziedzinie rynków pracy, edukacji, masowej indoktrynacji, stylów życia, międzynarodowej przestępczości;
? widoczne jest zjawisko dysonansu między szaleńczym tempem przemian cywilizacyjnych a przypisanym człowiekowi rytmem rozwoju osobniczego ? dysharmonia między sztywnym, ukształtowanym w toku antropogenezy, zaprogramowanym genetycznie rytmem rozwoju osobniczego a gwałtownymi zmianami w otoczeniu technicznym i społeczno-kulturowym; do niedawna przecież przemiany postępowały powoli, otoczenie kulturowe przez stulecia było spostrzegane jako stabilne;
? zbytnia racjonalizacja, technizacja naszego życia, nacisk mentalności sukcesu (powstaje pytanie: co to znaczy osiągnąć sukces w życiu?);
? wzrastająca możliwość utraty kontroli nad czynnikami kształtującymi świadomość.
Jak uczy teoria zachowania środków Hobfola, człowiek, który już ma wystarczająco dużo zasobów (w świetle kryteriów obiektywnych), jest niezwykle skłonny do agresywnej, ekspansywej obrony swoich zasobów i ich powiększania: kont bankowych, władzy nad innymi. Stosowane środki ochrony mają tu już drugorzędne znaczenie, a godność drugiego człowieka i wartość jego życia schodzą na dalszy plan. Reguły wpływu społecznego powszechnie obowiązują, ale świadomość ich istnienia mają nieliczni. Psychologiczna manipulacja polega właśnie na tym, aby człowiek miał przekonanie, że jest decydentem co do jakiś wyborów, chociaż tak naprawdę to już inni wybrali za niego. Dzisiaj takie manipulacje są wręcz powszechnie wykorzystywane przez potentatów w różnych obszarach wpływów.
