Dom drewniany w Polsce

Polska jest dużym krajem, z licznymi regionami zróżnicowanymi pod wieloma względami, w tym też w zakresie budownictwa drewnianego. Wszelkie próby zrozumienia i wyjaśnienia szeregu elementów wymagają przeprowadzenia klasyfikacji typologicznej. Dotyczy to zarówno kryteriów do określenia typów i linii rozwojowych, jak i rozwiniętej terminologii.

W badaniach nad życiem ludzi w przeszłości wiele uwagi poświęcano budownictwu. W nim widziano przejaw dawnych stosunków etnicznych i osadniczych, nie mówiąc już o kulturowych. Do badań etnogenetycznych było i jest włączane regionalne budownictwo drewniane. Tam, gdzie brakowało drewna, skupiano uwagę na domach konstruowanych z różnych materiałów. Niektórzy autorzy ujmowali problem w szerokim zakresie, dopatrując się związków historycznych w wielkiej skali, inni omawiali temat z lokalnego punktu widzenia, patrząc na drewniany dom własnego pradziadka jak na świadka narodowych dziejów. Zasadność kwestii skupia się właściwie na jednym problemie, tj. na obiektywnym podejściu do badanego zagadnienia.

Na ogół nie spotykamy podstawowych fałszywych wniosków w pracach regionalnych, bowiem mały zakres terenowy badań zwykle nie zezwala na formułowanie szerszych wniosków, zwłaszcza o charakterze genetycznym. Natomiast przy omawianiu określonych tematów o dużych, międzynarodowych zasięgach geograficznych można natrafić na trudności w osiągnięciu materiałów dowodowych, na szybszy ich zanik i niemożliwość sprawdzenia. Ponadto przy retrospektywnej analizie, co jest szczególnie istotne przy etnogenetycznym ujmowaniu budownictwa, cofając się dochodzimy do momentu, gdy zaczyna brakować materiałów dowodowych w postaci konkretnych obiektów, ale są źródła historyczne, w których znajdujemy materiały opisowe.

W książce Dom drewniany w Polsce – Tysiąc lat historii znajdziemy rys historyczny budownictwa drewnianego, w tym terminologię i kierunki rozwoju, formy podstawowe, pochodne oraz regionalne domów drewnianych na terenach dawnej Polski. Pracę uzupełniono mapkami, rycinami, zdjęciami oraz słownikiem pojęć.