Opis

Filip Orlik (1672-1742) – hetman kozacki, następca Iwana Mazepy, którego był najbliższym współpracownikiem, pełnił funkcję pisarza generalnego wojska zaporoskiego. W 1709 roku, po klęsce Szwedów i sprzymierzonych z nimi wojsk kozackich w bitwie pod Połtawą, obaj schronili się w Imperium Osmańskim. Po śmierci Mazepy, 16 kwietnia 1710 roku Orlik został wybrany na hetmana przez starszyznę kozacką i wojsko. Przyjęto wówczas wspólnie Konstytucję Praw i Wolności Wojska Zaporoskiego, w której określono granice państwa ukraińskiego, terytorium, pojęcie narodu, finanse, sądownictwo i religię. Podczas wojny rosyjsko-tureckiej 1710-1711 Orlik walczył ponownie na Ukrainie, ostatecznie jednak zmuszony był wycofać się na terytorium osmańskie. Wiązał spore nadzieje z Polską, zwłaszcza po zawarciu związku małżeńskiego córki Stanisława Leszczyńskiego z królem Francji Ludwikiem XV. Do końca życia zabiegał w europejskich stolicach o poparcie dla sprawy niepodległości Ukrainy. Zmarł w Jassach w 1742 roku.

Oryginał Diariusza Filipa Orlika z lat 1720-1732 znajduje się w Archiwum Dyplomatycznym Ministerstwa Europy i Spraw Zagranicznych Francji. Podstawę niniejszego wydania stanowi fragment rękopisu obejmujący lata 1725-1726. Jest to pierwsza polska edycja tego interesującego źródła historycznego.

Dzięki jego lekturze możemy obserwować krąg kulturowy hetmana, podążać jego drogami w staraniach o wolność Ukrainy, dla której jest wielkim bohaterem narodowym. Dla współczesnych Polaków Filip Orlik jest z kolei niezwykłym pod wieloma względami przedstawicielem elity I Rzeczypospolitej.

Spis treści

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Informacje biografi czne o autorze diariusza . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Stan badań nad pamiętnikiem Orlika: megalomania czy powrót do źródeł? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Podstawa wydania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Zasady edytorskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
DIARIUSZ
Rok 1725 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Rok 1726 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
FAKSYMILE
Rok 1725 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
Rok 1726 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245
Słownik najczęściej występujących w tekście terminów łacińskich i z łaciny pochodzących . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 507
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 509
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 510
Summary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 522
Indeks osób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 524
Indeks nazw geografi cznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 530
Table of contents Introduction . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Biography of the author of the Diary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Th e state of research on Orlyk’s Diary: megalomania or a return to the sources? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Th e basis for the edition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Editorial principles . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
DIARY
Year 1725 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Year 1726 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
FAKSYMILE
Year 1725 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
Year 1726 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245
A glossary of Latin and Macaronic language terms most frequently used in the Diary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 507
List of abbreviations . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 509
Bibliography . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 510
Summary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 522
Names index . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 524
Topical index . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 530

Data wydania: 2021

ISBN: 978-83-235-5230-7, 9788323552307

Wydawnictwo: WUW - Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego

Kategorie: Historia Polski, Historia Ukrainy

Stron: 532

dodana przez: AnotherOne

Filip Orlik (1672–1742) i jego "Diariusz"

Opis

Gdzie kupić

Moja Biblioteczka

Recenzje

Moja opinia o książce

Cytaty z książki