Granica symboliczna i jej pogranicza w czasach najnowszych

Granica podobnie, jak rzeka nieraz integruje mieszkańców obu jej stron, a czasem ich dzieli. Podobne funkcje pełni też granica niewidzialna - symboliczna tkwiąca w umysłach ludzi. Ustanowiona w 1815 roku granica państw zaborczych na ponad sto lat podzieliła Wielkopolskę na dwie części, które znalazły się w sferze odmiennych uwarunkowań cywilizacyjnych - z jednej strony jednego z najnowocześniejszych państw jakim były Prusy/Niemcy, z drugiej zaś zacofanego imperium dynastii Romanowów. Konsekwencje tego podziału, pomimo, że granica ta nie istnieje od blisko 90 lat, są wciąż zauważalne w wiedzy potocznej i identyfikacjach grupowych Wielkopolan. O tych sprawach oraz wyzwaniach jakie stoją przed przedstawicielami nauk zajmujących się problematyką granic i pograniczy symbolicznych traktuje ta książka. Jacek Schmidt