Kolos

Norweska wariacja na temat Nietzscheańskiego nadczłowieka.

Brage Bragesson to chłop na schwał. Jego rodzice dość wcześnie umarli/zginęli. Jest jedynakiem. Nie miał go kto ukształtować, więc stworzył się sam. Wydobył się z choroby, która miała go uczynić kaleką. Jest sportowcem. Kocha góry i przyrodę, kocha swoją dziewczynę, kocha życie. Ale coś go prześladuje…

O tym jest ta książka. Kim jest dwudziestowieczny nadczłowiek i co go niszczy. Że nie ma dla niego miejsca we współczesnym społeczeństwie, płytkim, hałaśliwym, gnuśnym, upiornie prostackim – to wiadomo. Ale może coś jeszcze? Diabeł, który ciągle wchodzi mu w drogę? A może to w nim jest słabość, ów składnik „człowiek” w słowie „nadczłowiek”? Rys szaleństwa? Miłość, która staje się jego piętą Achillesa?

Można czytać tę powieść jako wyrzut wobec współczesnego świata. To na pewno. Ale też jako wieczny bunt młodości wobec zastanego porządku, bunt, który autor ubiera w Nietzscheańskie szaty. Nietzscheański rodowód ma namiętnie wręcz wyrażana nienawiść wobec Niemców, niechęć wobec chrześcijaństwa, a zarazem cześć wobec Chrystusa, którego postać staje się nagle, nieoczekiwanie przewodnikiem Bragego.

Niemałą część zajmują rozważania na temat winy i odpowiedzialności. Ustami jednej z postaci stawia autor tezę, że najbardziej winni są ludzie bierni - ci, którzy mają wybór, ale go nie dokonują. Wolą stać z boku. Ci, którzy wybrali zło, nie są winni, jako że są chorzy. Nie można bowiem w pełni wł...