Międzynarodowe aspekty zjednoczenia Niemiec

Niemcy, nazywane "spóźnionym narodem", w porównaniu z innymi państwami europejskimi stosunkowo późno osiągnęły zjednoczenie (Wiedervereinigung) licznych państw niemieckich. Zachwyt państwem i próby nadrobienia straconego czasu wpłynęły na rozwój ideologii, których skutki odczuła cała Europa i w dużej mierze cały świat. Po dwóch przegranych wojnach Niemcy straciły prawo do samostanowienia o swoim bycie i kształcie niemieckiej państwowości. Droga do uzyskania pełni praw okazała się długa i wymagająca "uzbrojenia się" w cierpliwość, która stała się chyba najskuteczniejszą bronią narodu niemieckiego w okresie powojennym.