(Nie)pojednane opozycje. Szachowe tropy w tekstach kultury nowoczesnej

Paweł Łyżwiński
(Nie)pojednane opozycje. Szachowe tropy w tekstach kultury nowoczesnej
Popraw tę książkę | Dodaj inne wydanie

Opis

Pawłowi Łyżwińskiemu udała się rzecz rzadka – z jednego systemu-figury wyprowadził cały złożony i subtelny (często niewidoczny, bo zasłonięty przez ideologię) mechanizm dialektyki oświecenia. Szachy to zatem nie metafora, lecz struktura epistemologiczna (co widać zwłaszcza w analizach Duchampa i Becketta), ontologiczna i etyczna (Herbert i Irzykowski), a także estetyczna czy – w swych najskrajniejszych formach – totalna, jak wtedy, gdy autor analizuje szachy jako uniwersum szaleństwa. Pomysł uważam za znakomity, dobór obiektów teoretycznych niezwykle trafny, a przenikliwość analityczna, precyzja argumentacji i odwaga w opisaniu modernizmu poprzez antynomie kryjące się w samej zasadzie „egzystencji szachowej” powodują, że tekst czyta się jak teoriopoznawczą odyseję po nowoczesności.
dr hab. Jakub Momro, prof. UJ
I. OTWARCIE

1. Szachy i nowoczesność. Królewska gra jako trop i metoda
2. Układ książki

II. KRÓTKA HISTORIA SZACHOWYCH TROPÓW. OD ARABSKIEGO ŚREDNIOWIECZA DO ERY NOWOCZESNEJ

1. Genealogia
2. Europejskie średniowiecze
3. W stronę ery nowoczesnej
4. Szachowe tropy i nowoczesność

III. „JESTEM WIĘCEJ MYŚLICIELEM SZACHOWYM NIŻ GRACZEM”. KAROL IRZYKOWSKI, LITERATURA I SZACHY

1. Wprowadzenie
2. Zwycięstwo woli, zwycięstwo rozumu
3. Futuryzm a szachy, czyli szachowa teoria (nie)zrozumiałości
4. „Namiastka tego, co mi się nie udało osiągnąć w literaturze i w życiu” – podsumowanie

IV. SZACHY I NOWOCZESNE THEATRUM MUNDI. O BIAŁYCH BRACIACH MICHAŁA CHOROMAŃSKIEGO

1. Uwertura
2. Nietrafiony rytm i chaosmos
3. O refrenie
4. Szachowy refren
5. Nowoczesne theatrum mundi

V. (NIE)TOŻSAMOŚĆ I (A)SYMETRIA. ROLA PARTII SZACHÓW W MURPHYM SAMUELA BECKETTA

1. Otwarcie, czyli podwójna gra
2. Kartezjańskie rozdarcie i narcystyczne ja
3. Murphy vs. Endon, czyli chaos vs. symetria. Analiza partii
4. „Widzieć siebie niewidzącego siebie”
5. Uwagi końcowe

VI. PRZYCZYNEK DO SZACHOWEJ HISTORII SZALEŃSTWA (W DOBIE MODERNIZMU)

1. Prolog
2. Przypadek Steinitza
3. Przypadek Morphy’ego
4. Przypadek Łużyna
5. Dwa przypadki Zweiga
6. Szaleństwo konkluzji

VII. (NIE)POJEDNANE OPOZYCJE. SZACHY W DZIELE MARCELA DUCHAMPA

1. Szachy i sztuka – przeciwstawne pola?
2. Szachy jako sztuka? Mechaniczna rzeźba i piękne problemy
3. Szachy i sztuka w służbie rozumu
4. Surowa sztuka i precyzja maszyn

VIII. „KRÓLEWSKA GRA POD WŁADZĄ AUTOMATÓW”. WOKÓŁ SZACHÓW ZBIGNIEWA HERBERTA

1. Wprowadzenie
2. Człowiek vs. komputer, czyli kultura vs. technika
3. Kultura jako jeniec techniki – Herbert i Heidegger
4. Umysł i potwory, czyli myśl vs. rachuba
5. Do wyobraźni, czyli dokąd?

IX. KOŃCÓWKA

BIBLIOGRAFIA
INDEKS NAZWISK

Data wydania: 2022-12-15
ISBN: 978-83-242-3878-1, 9788324238781
Wydawnictwo: Universitas
Stron: 232
dodana przez: Vernau

Autor

Paweł Łyżwiński Paweł Łyżwiński – absolwent filologii polskiej, doktorant literaturoznawstwa w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych UJ. Zajmuje się literaturą nowoczesną oraz jej związkami z filozofią. (Nie)pojednane opozycje to rozszerzona wersja pracy magister...

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki

Moja Biblioteczka

Już przeczytana? Jak ją oceniasz?

Recenzje

Coś mi się wydaje, że książka (Nie)pojednane opozycje. Szachowe tropy w tekstach kultury nowoczesnej aż się prosi o Twoją recenzję. Chyba jej nie odmówisz?
️ Napisz pierwszą recenzje

Moja opinia o książce

Cytaty z książki

O nie! Książka (Nie)pojednane opozycje. Szachowe tropy w tekstach kultury nowoczesnej. czuje się pominięta, bo nikt nie dodał jeszcze do niej cytatu. Może jej pomożesz i dodasz jakiś?
Dodaj cytat
© 2007 - 2024 nakanapie.pl