Nietzsche - muzyka i język

Związki muzyki i języka były obecne w myśli Nietzschego w zasadzie w całej jego twórczości. Można wręcz zaryzykować stwierdzenie, że dynamika rozwoju myśli Nietzscheańskiej jest określona przez dialektykę stopniowego oddalania się od siebie owych pierwotnie zjednoczonych fenomenów, w konsekwencji czego muzyka stopniowo traci w jego myśli na znaczeniu na rzecz języka figuratywnego. Jeżeli nawet teza ta jest zbyt śmiała, to nie ulega wątpliwości, że każde pretendujące do kompletności ujęcie filozofii Nietzschego z konieczności musi uwzględniać związki muzyki i języka w jego myśli. Obecność owych związków można znaleźć już w jego najwcześniejszych przedsięwzięciach pisarskich z 1861 roku, kiedy to podejmując problematykę pierwotnego języka zwierzęcego, młody Nietzsche wiązał jego genezę z muzycznymi aspektami afektywnej mowy zwierząt [JR, s. 5?24]. Już zatem w owym najwcześniejszym, wręcz prefilozoficznym okresie pojawiły się w myśli Nietzschego idee, wokół których rozgrywa się dynamika niemal całej jego późniejszej filozofii.