"Umbry objaśnione" to obszerny dwudziesty trzeci rozdział "Nowych Aten", sławnej encyklopedii księdza Benedykta Chmielowskiego. Autor zajął się w nim trzema formami symbolicznych wyobrażeń szczególnie popularnych w epoce baroku: hieroglifikami, emblematami i symbolami, często z włoska zwanymi imprese. Swoje wywody zilustrował bogatym zestawem przykładów zaczerpniętych z dzieł zachodnioeuropejskich autorów: Jakoba Masena, Filippa Picinellego, Ottona Vaeniusa, Cesara Ripy i innych. Od czasu do czasu wtrąca też Chmielowski interesujące uwagi na temat rozmaitych sposobów praktycznego wykorzystania tego niezwykle różnorodnego materiału, będącego osobliwym wytworem dobiegającej właśnie końca epoki.