Parochia ruska we wsi Tyniowice eparchii przemyskiej w XIV–XX wieku

,,Wybrany temat zbiorowego opracowania dotyczący dziejów parafii ruskiej w długiej perspektywie trwania (XIV–XX w.) zawiera wiele zagadnień składających się na tę problematykę. Jest to monograficzne ujęcie dziejów obiektu cerkiewnego i parafii, tak bardzo rzadko podejmowane w tak szerokiej formule we współczesnych badaniach historycznych.

Autorzy ukazali problem życia religijno-społecznego przy cerkwi w Tyniowicach na tle dziejów miejscowości, ośrodków administracji parafialnej i skomplikowanych relacji polsko- ukraińskich w XX w. Dominujące dotąd w historiografii badania nad wyższymi strukturami organizacji Kościoła i elit duchownych doby staropolskiej, pozostawiały zwykle na uboczu zainteresowań szczebel parafii i duchowieństwa parafialnego. Powoduje to ciągły niedosyt informacji o funkcjonowaniu parafii i o różnorodnych funkcjach przez nie spełnianych w lokalnych społecznościach. Stwierdzenie to odnosi się zarówno do Kościoła łacińskiego, jak i Cerkwi ruskiej, do wzajemnych też między nimi układów. Zwłaszcza zaś uboga jest wiedza o parafii ruskiej. Dlatego też opracowanie niniejsze – dotyczące parafii ruskiej w Tyniowicach – nabiera szerszego charakteru badawczego, niemal metodycznego przykładu badań struktur parafialnych na wielkim obszarze eparchii przemyskiej.

Podstawą rozważań są źródła archiwalne zgromadzone w archiwach polskich i ukraińskich oraz materiały rodzinne. Cennych informacji dostarczyły zwłaszcza księgi metrykalne oraz kroniki szkolne. Ważne miejsce zajmowały różne materiały kartograficzne. Wśród licznej literatury przedmiotu istotna rola przypadła artykułom drukowanym w prasie lokalnej i regionalnej.

"Utrwalenie zatem, w dużej mierze na bazie źródeł archiwalnych, wspomnień i relacji, istnienia wielokulturowej wsi zamieszkałej przez społeczność ruską (ukraińską) i polską jest jak najbardziej godne docenienia. Mam nadzieję, że przyczyni się do lepszego i pełniejszego poznania prawdy o własnych korzeniach i zrozumienia wpływu wielkiej historii na losy osobiste"."

Z recenzji wydawniczej dr hab. prof. UR Beaty Lorens