W Orońsku, kultowej dla sztuki miejscowości, kwitła od czasu do czasu także samorodna twórczość literacka. Ciekawym jej wyrazem był dorobek trojga poetów: w XVII w. ks. Jacka (Hiacynta) Przetockiego, w szczególności z utworami kryptonimowymi, w XVIII w. Feliksa Gawdzickiego, z wierszami przypisywanymi Stanisławowi Trembeckiemu, i w XIX w. Amelii Pruszakowej, stanowiący przyczynek do oceny kulturalnych zainteresowań kobiet w XIX w.