Sztandary

Sztandary to zamierzeniu Krležy zwieńczenie dzieła jego życia. Ta pięciotomowa, nie dokończona zresztą powieść, nawiązująca do typu sagi rodzinnej, obejmuje okres od końca XIX wieku do do dziesięciolecia po I wojnie światowej. Meandryczna kompozycja i częste retrospekcje ułatwiły decyzję wydania w przekładzie tylko ostatniej części Sztandarów, najbardziej - wydaje się - interesującej dla czytelnika polskiego. W powieści tej na pierwszy plan wysuwają się problemy polityczne: młodzieńcze doświadczenia ideowe i sytuacja duchowa pokolenia Krležy w przededniu I wojny światowej, w jej trakcie i po zakończenie, upadek dawnych struktur społeczno-państwowych Monarchii Austro-Węgierskiej i powstanie Jugosławii. Wszystko to splata się z losami chorwackiej rodziny szlacheckiej. Jednym ze szczególnie dramatycznych wątków jest historia romansu głównego bohatera z węgierską poetką; romans ten zaważył na całym jego życiu...