Warszawskie rezydencje na przedmieściach i pod miastem w XVI–XVIII wieku

Autorka prezentuje rozwój rezydencji podmiejskich i na przedmieściach Warszawy od XVI do XVIII w., powiązany w historią stołecznego miasta. Tradycja zakładania rezydencji z obszernym ozdobnym ogrodem na przedmieściach i pod miastem sięga starożytności. Występowały one także w średniowieczu, ale szczególny rozkwit wprowadzania ich w Europie w strefie podmiejskiej nastąpił w okresie renesansu, najpierw we Włoszech, a już od końca XV w. i w Polsce, kiedy to stały się obowiązkowym elementem zespołów rezydencjonalnych panujących i możnych. W XVI w. autorzy dzieł teoretycznych z dziedziny architektury i urbanistyki przyznają wszystkim mieszkańcom miast prawo do korzystania z zieleni, pięknego krajobrazu i wypoczynku na świeżym powietrzu, a także przywilej posiadania pod miastem domu z ogrodem. W rzeczywistości domy te były bardzo różne, a o ich programach, wielkości, rozplanowaniu i opracowaniu, bogactwie czy prostocie decydowała struktura społeczno-ekonomiczna, w jakiej dane miasta istniały, kultura i styl życia ich obywateli. Konkretne realizacje były rezultatem wyraźnego rozwarstwienia społecznego i majątkowego miast, prawnie usankcjonowanego, co z kolei znajdowało odzwierciedlenie w typach zabudowy w centrum, na ich przedmieściach i w najbliższej okolicy.