Rozprawa jest próbą zaprezentowania niektórych historiozoficznych interpretacji rewolucji rosyjskiej, przy czym autor skoncentrował się na koncepcjach katastroficznych. Za takie właśnie Mazurek uznaje afinalistyczne historiozofie przepowiadające zagładę wartości kultury oraz wszelkie inne głoszące, że zbliża się moment rozstrzygający o losach danego podmiotu historiozoficznego (historiozofie próby). Protagonistami książki autor uczynił myślicieli polskich i rosyjskich: S.I.Witkiewicza, M.Zdziechowskiego, W.Iwanowa, S.Franka, M.Bierdajewa i W.Rozanowa - starając się ustalić, jakie są różnice i podobieństwa w ich poglądach.