Wśród polskich pisarzy XIX w. Prus jest tym twórcą, w którego utworach literackich i publicystycznych występuje wyjątkowo dużo nazw oraz opisów różnych urządzeń technicznych, przyrządów fizycznych, terminów i praw, nieraz dłuższych wypowiedzi i rozważań o charakterze przyrodniczym. Jakkolwiek wśród różnych wtrętów do fabuły utworu pojawiają się dygresje z chemii, medycyny czy psychologii, to jednak treściowo dominują informacje z fizyki, astronomii, w tym i kosmogonii. [...] Tematyce fizykalnej i astronomicznej poświęcał Prus felietony zamieszczane w różnych, ukazujących się wówczas czasopismach. Interesującą nas wiedzę odnajdujemy również w utworach literackich sensu stricto, i to zarówno w powieściach jak i małych formach: nowelach lub opowiadaniach. Zgodnie z tytułem pracy, interesować nas będzie przede wszystkim wiedza zawarta w utworach literackich. Informacje pochodzące z felietonów mają ukazać całe bogactwo wiedzy fizykalno-astronomicznej i technicznej, jaką dysponował Prus i z której tylko nieznaczną część wykorzystał w dziełach literackich. Poza tym, porównanie wiedzy publicystycznej z informacjami zawartymi w utworach literackich pozwoli zrozumieć niejedną lakoniczną wypowiedź zawartą w tych ostatnich. (fragm. Wstępu)