Drugi z kolei tom studiów rozproszonych poświęconych dziejom polonistyki, po tomie Z DZIEJÓW POLSKIEJ NAUKI O LITERATURZE W WIEKU XIX I XX. CZTERY STUDIA, mieści dwanaście rozpraw w trzech cyklach. Jako cykl I, niejako wstęp do zbioru, przedrukowuje się esej O GODNOŚCI I ZNACZENIU PRACOWNIKÓW NAUKOWYCH.