Żywoty diabłów polskich. Legendy i podania

Ta książką to wielka niespodzianka w serii "Wierzenia i zwyczaje" serwowanej przed Wydawnictwo Replika. Przedzierając się przez poprzednie tytuły spodziewałem się kolejnej pracy naukowej a tu proszę... Opowieści niczym te opowiadane z dziada pradziada.

Dialogi, zwroty akcji i przede wszystkim czarci kontekst. Ach zacząłem uwielbiać to określenie. "Czartowskie obrzędy", to nic, że na początku z biegu odczytywałem jako "czartoryskie". Oczywiście, ani ujęcie, ani epoka nie pasowała to tego tematu. Ale wracając, Witold Bunikiewicz przełamał w tym momencie oschłość faktów, wyszukanych słów i przetworzył to na proste opowieści, które świetnie pokazują światopogląd ówczesnej Polski.

Cóż, mizerna dotychczas była moja wiedza, bo faktycznie za czasów "kajtka" słyszałem od babci o diable Borucie, a i nawet o Rokicie. W moim wyobrażeniu były to rogate, owłosione istoty, szerzące zło i spustoszenie. Tutaj, ten obraz jest zupełnie inny, to istoty, oczywiście ciągle jako złowrogie diabły, ale obcujące na co dzień jako normalni mieszczanie. Okiełznani złą renomą ale blisko, bardzo blisko codziennego rytmu w jakim wówczas oddychała Polska świadomość.

Z tymi diabłami to dziwna sprawa jest. Niby takie straszne. Niby istnieją tylko po to by łowić kolejne zepsute duszyczki i do piekła je sprowadzać.
Ale czy na pewno? 😳
...
Witold Bunikiewicz za pomocą legend i podań pokazuje nam niecodzienny obraz polskiego diabła. W bardzo fajny - niepozbawiony czarnego humoru - sposób daje nam wgląd w życie (złośliwych bądź nie) biesów.
Czyta się to przegenialnie szybko i przygody te są lepsze niż niejeden serial czy film! 🙃
Diabły zaskakują dobrocią, przekorą, brakiem umiaru, złośliwością, naiwnością czy głupotą. Czynią to w bardzo uniwersalny sposób, pokazując, że tak naprawdę to niewiele się zmieniło. 🤷
...
"Diabły bowiem nie są takie straszne, jak je malują". 😈
...
Co by się stało gdyby ludzie odnaleźli drogę do piekła? Kto jest największą zakałą wśród diabłów? Który czort wjechał zaprzęgiem składającym się z tysiąca świń oraz gorzałką do piekła? Wiecie?
Który diabeł nową modę w dawnej Polsce wprowadzał, albo jak to jest, że diabły nie lubią się z obcymi biesami i piją sznaps z prochem i korzeniami, fiksując przy tym po mistrzowsku wąsami?
...
W tych wszystkich przedstawionych legendach kryje się ogrom wiedzy i niebanalny humor.
Polecam "Żywoty diabłów polskich", bo to świetna lektura, na którą poświecimy niewiele czasu, a zyskamy naprawdę dużo. ☺️

„Żywoty diabłów polskich” to pierwsza z serii książek wydawnictwa Replika, którą miałam okazję czytać. Mimo tego, że książki nie są naznaczone jakąś odgórną serią to poruszają one tematykę dawnych wierzeń, obyczajów i legend.

„Żywoty…” to właśnie zbiór podań i legend o najsłynniejszych diabłach. Z książki dowiemy się, gdzie znajduje się wejście do piekła i czy jest tylko jedno, kim był Boruta, a do czego zdolny był Rokita. Dodatkowo legendy te spisane są piękny, barwnym językiem. Łatwo wyobrazić sobie, że słuchamy ich gdzieś przy ognisku.

Witold Bunikiewicz przybliża nam samą naturę diabła, a właściwie diabłów i ich wizerunek utrwalony w społecznej świadomości na przestrzeni lat. Jak się okazuje „nie taki diabeł straszny, jak go malują”.

Witold Bunikiewicz - Żywoty diabłów polskich. Legendy i podania.

Książka jak sam tytuł podaje, jest zbiorem legend i podań na temat diabłów w Polsce. Teksty te zostały zebrane przez Pana Bunikiewicza, spisane na nowo i oplecione pięknym staropolskim językiem.
Jest to pozycja, która zapewne będzie gratką dla wielu osób, które lubują się w wierzeniach i podaniach, a także ogólnie rozumianym folklorze czy baśniach.
Podania przedstawione w książce bawią, ale pokazują również, że nie taki diabeł straszny jak go malują.
Jednak muszę uprzedzić, że jeśli oczekujecie od tej książki dogłębnej analizy demonów, z różnorakim podziałem czy radzenia sobie z diabłami, niestety nic takiego tutaj nie znajdziecie. Jest to pozycja zawierającą wyłącznie legendy przekazywane przez przodków. Możemy się z niej dowiedzieć przeróżnych rzeczy np. że diabły posiadały własną hierarchię społeczną, kierowały się swoim kodeksem, mogły żyć zarówno na ziemi jak i w piekle. Niektóre z nich stroniły od ludzi inne zaś uwielbiały z nimi przebywać. Zobaczmy też, że każdy był inny: jedne były niezdarne, a inne złośliwe, a niektóre najzwyczajniej głupie.
Szczerze powiem, że liczbowo ciężko ocenić mi zbiór takich legend, biorąc pod uwagę, że nie jest to dzieło współczesne, a jedynie bajdurzenia ludzi sprzed wieków.