Historie Lidii Czyż to powieści o autentycznym życiu ich bohaterów powstałe na podstawie ich opowieści. Opowieści spisanych nie rzadko ku przestrodze czytelników.
„Popiół i diament” to historia Soni, opowieść o jej życiu, małżeństwie z Jackiem, a także o tym co działo się w życiu jej i jej dwóch córek po ucieczce od męża.
Dopóki nie przeczytacie książki i nie poznacie życia Soni dzień po dniu nie zrozumiecie z jakimi problemami przyszło jej się mierzyć. Myślę, że takie życie jak jej jest udziałem wcale nie małej grupy ludzi. Zapewne niektórzy nawet sobie nie uświadamiają, że są w toksycznym związku partnerem czy partnerką. Albo też z różnych względów wciąż trwają w takim związku kosztem siebie i dzieci.
Jacek na początku historii to młody, atrakcyjny, ambitny mężczyzna, można nawet powiedzieć człowiek z charyzmą, zjednujący sobie z łatwością ludzi. Trudno się zatem dziwić, że zauroczył zupełnie młodszą od siebie Sonię. Wspólne życie początkowo wiedli w Polsce, ale dość szybko wyjechali do Stanów Zjednoczonych.
Wiele zachowań męża już na początku ich małżeństwa, było dla Soni dziwnych, niezrozumiałych, ale on zawsze potrafił podać jej jakieś ich uzasadnienie, nie rzadko sięgając do tekstów biblijnych. Kiedy w końcu zdecydowała się z kimś porozmawiać na ten temat uświadomiono jej, że Jacek to typowa osobowość narcystyczna, a dodatkowo seksoholik. Po ucieczce od niego stoczyła długą i bardzo trudną batalie o odzyskanie równowagi psychicznej dla siebie, a potem dla swoich córek.
Książka to bardzo cenne źródło wiedzy o funkcjonowaniu osobowości narcystycznej, sposobach oddziaływania jej na najbliższych, niszczenia innych, manipulowania ludźmi. Bohaterka na swoim przykładzie pokazuje jak łatwo można dać się omotać komuś takiemu i jak trudno wyjść z takiej relacji. A także jak trudno po życiu z tą osobą uwierzyć w siebie, odzyskać swoją godność.
Czytaniu towarzyszy mnóstwo emocji, bo wiele momentów jest trudnych, a nawet dramatycznych. Autorka jak zawsze nie pozostawia czytelnika obojętnym na przekazywane treści, sposobem pisania zmusza nas do wczucia się w opisywane wydarzenia i sprawia, że trudno się od nich oderwać.
Ta historia zostaje w pewien sposób zamknięta, zakończona. Ale jej walorem edukacyjnym jest pokazanie czytelnikom, że nie ma sytuacji bez wyjścia, a nikt nie ma prawa nas poniżać i upokarzać.
Oczywiście jak zawsze w książkach Lidii Czyż zarówno Sonia jak i Jacek są aktywnymi członkami wspólnoty chrześcijańskiej. A w trudnych chwilach to wiara pomaga Soni przetrwać i daje jej siłę do walki o siebie i swoje córeczki. Na przykładzie Jacka natomiast widać jak treści biblijne można wykorzystać w sposób niewłaściwy, manipulując nimi w celu osiagnięcia swojego celu.