Co to jest matematyka? recenzja

To klasyczne dzieło matematyki popularnej, napisane w latach 40. ubiegłego wieku przez czołowych ówczesnych matematyków, niewiele się zestarzało. Ambicją autorów było przedstawienie najważniejszych działów matematyki w formie w miarę lekkiej, ale nie unikając formalnych rozważań, twierdzeń i dowodów. Trzeba przyznać, że im się to udało

Pierwszy raz czytałem tę książkę w wieku pacholęcym i byłem zachwycony, wróciłem do niej po latach, w nowym wydaniu, z uzupełnieniami i uaktualnieniami Iana Stewarta. Znów czytało mi się z wielką przyjemnością. Program wykładu jest taki, że autorzy zaczynają od rzeczy łatwych i oczywistych, a kończą na zaawansowanych teoriach, hipotezach i twierdzeniach. Co ciekawe, niektóre z omawianych twierdzeń pozostawały wciąż nierozstrzygnięte w czasach gdy książka była pisana. I tak mówiąc o teorii liczb, autorzy przedstawiają Wielkie Twierdzenie Fermata udowodnione dopiero w latach 90. Zaś przedstawiając topologię, dochodzą do twierdzenia o czterech barwach, które udowodniono dopiero niedawno, zresztą przy pomocy komputera.

Jest to wciąż wspaniałe dzieło, przydatne zwłaszcza dla tych uczniów, których pasjonuje matematyka i którzy chcą się dowiedzieć czegoś ponad program szkolny. Tu dygresja: w czasach okropnej komuny wykładano w szkołach średnich rachunek różniczkowy i całkowy, teraz go nie ma, a w książce Couranta i Robbinsa przedstawiony jest wspaniale. Poza tym mamy tu wprowadzenie do teorii liczb, algebry, liczb zespolonych, geometrii (w tym geometrii nieeuklidesowej), topologii. Jak już pisałem, każdy rozdział zaczyna się stosunkowo prosto, ale dość szybko wykład staje się dosyć wymagający, autorzy oczekują od czytelnika wysiłku, zaangażowania i oczywiście zaciekawienia tematem.

Może najciekawsze w tym wszystkim jest obcowanie z myślą, rozumowaniem, argumentacją wybitnych matematyków. Dowiadujemy się, jakie są ich poglądy na naukę, przy okazji dostajemy sporo wiadomości z historii matematyki.

Książka stanowi świetną podstawę do dalszych studiów. Bardzo ją polecam wszystkim tym, którzy interesują się matematyką, doceniając jej piękno i znaczenie, oraz chcą wiedzieć więcej o królowej nauk.

Niestety, rzecz jest trudno dostępna, czas na wznowienie!