Przez recenzja

O fotografii - czyli jak zabiera się światu prostokąt

WYBÓR REDAKCJI
Autor: @ilona_m2 ·3 minuty
2020-04-14
3 komentarze
14 Polubień
Proza nietuzinkowa, nieco dziwna pełna prostoty, i mnóstwa szczegółów - tak najkrócej określić można styl Zośki Papużanki. To moja pierwsza styczność z twórczością tej autorki. Niepowtarzalna i nietuzinkowa, nie można jej z pewnością z niczym porównać, pełna mikroskopijnej dokładności, detali nie widocznych na pierwszy rzut oka. W tej prozie nie spodziewajmy się nagłych zwrotów akcji, bo w tej książce praktycznie nic się nie dzieje, bierność i jeszcze raz bierność. W ciągu 10 dni podzielonych na rozdziały poznajemy losy pewnego małżeństwa - od momentu zapoznania, aż po rozstanie - historia z pewnością niepowtarzalna i inna niż wszystkie.

Jego świat skrupulatnie poukładany według najdokładniejszych zasad, zachowany ład i porządek, przestrzeń życiowa bez zbędnych elementów wyposażenia, perfekcjonizm. Życie z ręką w aparacie, według planu dokładnie rozpisanego w notesie co można, a co nie, bez żadnych kontaktów towarzyskich, całkowita izolacja oraz spiralna koncepcja czasu. Fotografią próbuje zatrzymać czas , który i tak będzie płynąć bez jego zgody, a on i tak stara się zamknąć go na zdjęciu. Ważne, aby zakończyć wszystkie czynności. Ciągłe czekanie, aż ona popełni błąd i z satysfakcją trzeba go wytknąć, trzeba poprawić. Ciągła kontrola sytuacji, nic nie może się wymknąć, a nawet gdy coś pójdzie nie tak trzeba szybko zatrzeć ślady swojej nieudolności. Zwykły 36 latek, żadnych cech szczególnych, cierpliwy, bez żadnych typowych cech wyglądu.

Jej świat nieco roztrzepany, mało uważny, bez planu, życie chwilą. Nieco spóźnialska i niezdarna, nieokrzesana, roztargniona, ciągle coś jej wypada z rąk, a to nie domyka lodówki, a to zapomni kupić chleba. Z pewnością daleko jej do perfekcjonizmu, to kobieta o rozwianych włosach, niedopiętych guzikach, ciągłym bałaganie w torebce, bez harmonogramu, często niezdecydowana, bezradna i ciągle usprawiedliwiająca się.
Przeciwności z pewnością się przyciągają, inaczej ludzie zwyczajnie by się pozabijali ze sobą, ale czy ten związek od początku miał rację bytu?
Nie było zdrady, zazdrości, alkoholu, czy agresji, żadnej przemocy, pożycie jest, teściowie w miarę normalni - zatem co poszło nie tak?
Wszystko wskazuje, że bohater cierpi na poważne zaburzenia - pragnie izolacji, odcięcia się, przeprowadza się do bloku naprzeciwko i przez obiektyw aparatu obserwuje swoją żonę. Sam przyznaje się, że jest nienormalny, odejście z dnia na dzień, bez wyjaśnień, bez pożegnania wymaga niebywałej odwagi i silnego charakteru, ale taki właśnie jest. Cała narracja prowadzona jest w formie monologu wewnętrznego jaki prowadzi ten 36-letni mężczyzna sam ze sobą. Mając w ręku aparat i zatrzymując nim czas posiadał złudne poczucie władzy, że nad nim panuje. Finał powieści jest zaskakujący kiedy żona odkrywa zastawioną na nią pułapkę i składa mu niespodziewaną wizytę, bohater traci kontrolę nad całą sytuacją.
W powieści mamy jeszcze trzeciego, ukrytego bohatera - jest nim fotografia. Mężczyzna nie rozstaje się ani na krok ze swoim aparatem, patrząc przez obiektyw wyraża w ten sposób swoje uczucia, które stanowią tylko wartość i można nimi dobrowolnie manipulować.
I tak czułość można dobrać i odpowiednio ją ustawić, w każdej chwili można ją także podkręcić niczym ostrość w aparacie. Fotografia służy mu do wyznawania uczuć, zdecydowanie lepiej zrobić kobiecie zdjęcie, niż kupić kwiaty w ramach przeprosin, czy rozmawiać na temat.

Powieść Papużanki jest inna niż wszystkie, obdarta z uczuć, bez emocji, bez akcji - za to z mikroskopijną dokładnością postrzegająca otaczającą rzeczywistość. Kryminał - ani trochę, choć bohater śledzi swą żonę, pragnie wrócić i tęskni, nie jest to też romans, ani lekka powieść obyczajowa. Jest tu pewna "dziwność", którą bardzo trudno określić i nazwać, a która jest specyficzna dla Papużanki.

Moja ocena:

Data przeczytania: 2020-04-13
× 14 Polub, jeżeli recenzja Ci się spodobała!

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki
Przez
Przez
Zośka Papużanka
7.4/10

Pierwsza od czerech lat powieść Zośki Papużanki, uznanej za jedną z ciekawszych polskich pisarek. Mężczyzna wynajmuje mieszkanie, rozstawia sprzęt i zaczyna przez okno podglądać i fotografować mieszk...

Komentarze
@martyna.153
@martyna.153 · ponad 4 lata temu
Czytałam Papużanki "On", więc rozumiem, co masz na mysli, pisząc o dziwności. Tak, ta proza jest specyficzna - w pozytywnym znaczeniu. Jest coś urzekającego, pięknego w jej narracji, takiej drobiazgowej, uważnej, detalicznej. Trochę coś z czułości (o której mówiła Tokarczuk) wobecj prezentowanej rzeczywistości.
× 2
@ilona_m2
@ilona_m2 · ponad 4 lata temu
Bardzo podoba mi się pewien zabieg stosowany przez autorkę, że nie podaje ona wszystkiego na tacy, czytelnik musi się nieco wykazać i wyczytać z kontekstu, z mnóstwa drobiazgów całej istoty przekazu.
× 1
@martyna.153
@martyna.153 · ponad 4 lata temu
Tak, prowokuje czytelnika do tej samej uważnosci, atencji, która jest niezbędna, aby, niejako dokopać się do sedna.
× 1
@Renax
@Renax · ponad 4 lata temu
Polecam książkę 'On'. A tak swoją drogą, to ciekawy pomysł na książkę. To są tacy faceci?
× 1
@martyna.153
@martyna.153 · ponad 4 lata temu
He,he😃 Autorka skorzystała z licentia poetica😃
× 1
@ksiazkanaprezent
@ksiazkanaprezent · ponad 4 lata temu
Na pewno książka inna niż wszystkie. Pokazuje jak psychika człowieka potrafi być krucha. Dużą dawkę refleksji znajdziemy po przeczytaniu. Przypomina nam, że ludzie którzy nie radzą sobie z problemami, istnieją nie gdzieś daleko, a często blisko nas.
× 1
@kat.czyta
@kat.czyta · ponad 4 lata temu
Zgodzę się z tym, że proza Zośki Papużanki jest nietuzinkowa. Nie spotkałam się jeszcze z takim stylem pisania, więc jestem pewna, że zapamiętam go na długo. Właśnie jestem w trakcie czytania "Przez".
× 1
Przez
Przez
Zośka Papużanka
7.4/10
Pierwsza od czerech lat powieść Zośki Papużanki, uznanej za jedną z ciekawszych polskich pisarek. Mężczyzna wynajmuje mieszkanie, rozstawia sprzęt i zaczyna przez okno podglądać i fotografować mieszk...

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki

Zobacz inne recenzje

Tygodniami zwlekałam z napisaniem recenzji tej książki. Musiałam dać sobie czas aby ubrać w słowa myśli i wrażenia, które zostały mi po lekturze "Przez" Zośki Papużanki. Autorkę cenię od dawna. Zachw...

@Jezynka @Jezynka

Zośkę Papużankę poznałam już wcześniej, czytając jej zbiór opowiadań „Świat dla ciebie zrobiłem” i już wtedy pokazała się jako pisarka o charakterystycznym stylu, skupiona na detalach i drobiazgach c...

@LiterAnka @LiterAnka

Pozostałe recenzje @ilona_m2

Szkoła biednych
Instrukcja obsługi biedy

Dzieło stylizowane na wzór dawnych rozpraw naukowych miało przybliżyć wiedzę teoretyczną i praktyczną na temat biedy. Autorowi przyświecał cel, by powstał podręcznik, kt...

Recenzja książki Szkoła biednych
Cienie Pecan Hollow
Wśród tylu stanów ludzkiego splątania

To kolejny w tym roku zagraniczny debiut, który ani nie był zły, ani na tyle dobry by zachwalać go w kategoriach literackiego objawienia. Choć styl melodyjny, poetycki i...

Recenzja książki Cienie Pecan Hollow

Nowe recenzje

Morderstwo w Orient Expressie
Sprawiedliwość wymierzona po latach
@karolak.iwona1:

Uwielbiam klasyczne kryminały Agathy Christie. "Morderstwo w Orient Expressie" to kolejny przykład znakomitego, lekkieg...

Recenzja książki Morderstwo w Orient Expressie
Zeznanie
Czy ręka sprawiedliwości jest odpowiednio długa?
@malgosialegn:

Cóż, i tym razem, Grisham zabrał nas w odmęty wymiaru sprawiedliwości. Klimaty mroczne i niespokojne, skażone nieprawoś...

Recenzja książki Zeznanie
Most na Drinie
Kronika pewnego mostu
@Remma:

Wzniesiony przez Mehmedpaszę most stanowi pretekst do opowieści z dziejów Bośni w latach 1516 – 1914. Most stanowi cent...

Recenzja książki Most na Drinie