Auschwitz. Naziści i ostateczne rozwiązanie recenzja

O jednym z najbardziej znanych i kontrowersyjnych obozach koncentracyjnych a jednocześnie obozie śmierci w czasie II wojny światowej napisano już wiele. Każdy z autorów podchodzi do tego zagadnienia od innej strony oraz skupia się na innych jego elementach.

Laurence Rees przez piętnaście lat zbierał materiały, podróżował w celu odbycia rozmów, przeprowadzenia wywiadów i zdobyciu jak najbardziej rzetelnych informacji, aby oddać w ręce czytelnika pozycję wyjątkową. Nie znajdziemy w niej podkoloryzowanych opisów i pięknie opakowanej brutalnej rzeczywistości. Znajdziemy za to wstrząsające akty przemocy psychicznej i fizycznej oraz opisy sytuacji, które powodują gęsią skórkę.

„Ostateczne rozwiązanie” nazistów zakładało pozbycie się ogromnej liczby Żydów w jak najkrótszym czasie. Decyzje dotyczące szczegółów tej akcji zostały podjęte w 1942 roku. Mimo, iż początkowo to wcale nie Auschwitz było obozem, w którym dokonywano najwięcej morderstw, to w roku 1944 kiedy na masową skalę dochodziło do uśmiercania węgierskich Żydów, zdecydowanie wysunęło się na prowadzenie.

Autor w swojej pracy cofa się do czasów przed II wojną światową, aby ukazać największych niemieckich zbrodniarzy nie tylko przez pryzmat działań w obozach koncentracyjnych, ale również wcześniejszego życia, jakie wiedli. Zwrócił również uwagę na podejmowanie decyzji, które akceptowane przez Adolfa Hitlera były zazwyczaj tylko ustnie, podobnie jak tylko ustnie udzielał wskazówek i rozkazów swoim podwładnym. Dlatego tak trudno po latach odnaleźć było zapiski dotyczące szczegółów podejmowanych przez nich działań.

Niewątpliwie jest to lektura wymagająca, której nie przeczytamy od początku do końca za jednym podejściem. Wiele ujętych w niej kwestii należy przemyśleć i poukładać sobie w głowie oraz skonfrontować z wiadomościami i informacjami, które już posiadaliśmy.

Śmiało mogę stwierdzić, że autor wykonał naprawdę ogrom pracy, aby w jak najbardziej obiektywny sposób przedstawić plan zagłady europejskich Żydów zwany właśnie „ostatecznym rozwiązaniem”.

W zakończeniu książki możemy jednak spotkać się z pewnym rozczarowaniem – nie samą lekturą oczywiście, ale tym, jakie okazały się próby Żydów, aby wrócić do dawnych domów. Wielu z nich nie miało dokąd wracać, a sąsiedzi, z którymi wcześniej dobrze żyli, udawali, że ich nie poznają i nie chcieli mieć z nimi nic więcej wspólnego. Nasuwa się zatem w tej sytuacji pytanie: Jaka sprawiedliwość jest na tym świecie, że osoby, które przetrwały obozowe piekło nie doznały wytchnienia, ale nawet po wyzwoleniu dalej musiały walczyć o przetrwanie każdego kolejnego dnia?

„Auschwitz. Naziści i ‘ostateczne rozwiązanie’ ” to pozycja historyczna, która z pewnością znajdzie rzesze odbiorców chcących poszerzyć swoją wiedzę w tym temacie. Osobiście polecam i zachęcam do sięgnięcia po nią.