Dola człowiecza recenzja

André Malraux zagłębia się w fakty historyczne Chin. Początek XX w. na całym świecie obfituje w burzliwe wydarzenia, które nie omijają też Kraju Niebiańskiego Smoka. Żeby zrozumieć bohaterów, motywy ich postępowania, musiałam sięgnąć do historii Chin. Treść powieści jest osadzona w latach 20-tych, kiedy ścierają się ze sobą radykalny komunizm z umiarkowanym socjalizmem. Przygotowywane jest powstanie. Obie frakcje mają dylematy z powodu chłopów, którym też powinno się żyć lepiej po rewolucji, ale każda z nich ma inny pomysł na tę grupę społeczną.

Poznajemy struktury komunistycznych organizacji bojowych założonych w Szanghaju przez Katowa i Kyo. Z autorem przemierzamy środowiska proletariuszy, poznajemy ich rodziny, powiązania, poglądy, a także rozrywki, którym się oddają w wolnym czasie, tak różne od naszych tzn. europejskich. Jedynie podejście do rewolucji jest podobne i podobnie bezwzględne metody walki, sposoby zdobywania broni. Rewolucja nazywana jest powstaniem lub insurekcją.

Na początku dostajemy obraz zabójstwa znanego działacza komunistycznego, oczywiście w imię celów wyższych, później zapoznajemy się z przywódcami rebelii. Wnikamy w życie prywatne działaczy komunistycznych, trudne relacje małżeńskie. Poznajemy też przemyślenia komunisty - teoretyka – ojca Kyo. Nie walczy, odurza się opium, odcina się od walki. Obserwuje ścieranie się sił demokratycznych z komunistycznymi i snuje filozoficzne rozważania, a na ulicach Szanghaju zaczynają się rozruchy, zamachy na życie przywódców, wybuchają granaty, maja miejsce bezwzględne, krwawe starcia. Szanghaju nie omijają też konsekwencje rebelii tzn rozkradanie artykułów w sklepach, zarówno tych podstawowych, jak i luksusowych, wartościowych np. dzieł sztuki.

Przedstawiciele obcych mocarstw, prowadzący swoje intratne interesy w tym mieście, powoli wycofują się z negocjacji, nie robiąc sobie nadziei na poprawę sytuacji, uspokojenie nastrojów. Wyjeżdżają, bo robi się niebezpiecznie.

W tle pojawiają się Polacy np. Szpilewski oraz Francuzi np. Clapique czy Famel, który wspiera antykomunistów, ponieważ komuniści zaprzepaścili jego dalekosiężne plany rozwoju interesów. Banki nie udzielają pożyczek, niespokojny czas nie sprzyja realizacji budowy kolei ani żadnym innym przedsięwzięciom tak potrzebnym w rozwoju jakiegokolwiek państwa.

Niełatwa literatura, ale bogata w fakty.