Sekty recenzja

Max Cutler, Kevin Conley "Sekty" Uwodziciele tłumów, fanatyczni wyznawcy i mechanizmy manipulacji, przełożyła Kamila Jansen,

"Co się stało w Jonestown" Jeffa Guinna, historia sekty założonej przez Jima Jonesa, setek zmanipulowanych przez niego wyznawców, którzy za namową swojego przewodnika popełnili uznane za najwieksze, zbiorowe samobójstwo, jest jednym z tych reportaży, których kompleksowość przestudiowania przez autora istniejącej dokumentacji czy prowadzenie rozmów ze świadkami budowania religijnej potęgi Jonesa przekładają się w niesamowity sposób na zapodany później obraz wydarzeń. Taki, od którego nie sposób się oderwać.

Tym bardziej zaciekawiły mnie "Sekty", w których miałam chęć zobaczyć szerszy wizerunek osób, członków sekt różnorodnie manipulowanych, indoktrynowanych, uzależnianych emocjonalnie przymuszanych przez swoich przywódców wymagających od idących za nimi wyznawców bezwzględnego posłuszeństwa.

Liczyłam na trochę dokładniejszy zarys psychologii manipulatorów czy rys socjologiczny, w którym autorzy pokusiliby się o zdefiniowanie motywów, którymi kierują się obie strony – założyciel i przywódca sekty oraz zrekrutowani jej wyznawcy. Tu takich szeroko postawionych rozważań nie ma.

Autorzy prezentując bowiem historię powstania, rozwoju, a w następstwie również dramatycznego końca dziewięciu wybranych sekt, przyjęli formę zbliżoną do biograficznej. To ma oczywiście swoje plusy, bo lektura książki, budzącej duże emocje ze względu na tragiczne finały poszczególnych wspólnot, jest łatwiejsza w percepcji (choć mnie irytowal nieco dość sztubacki sposób narracji), ale i minusy, gdyż brakuje nieco kontekstu historycznego czy społecznego dla czasów drugiej dekady dwudziestego wieku, kiedy to sekty zaczęły być szczególnie widoczne. Również aspekt psychologiczny popychający obie strony do wzajemnej interakcji w postaci zaistnienia sekty, mógłby – moim zdaniem – zostać dużo wyraźniej uwypuklony.

Tym niemniej sięgnąć po "Sekty" może ten, kto chciałby jedynie zobaczyć jak łatwo jest czasami jednostce opętanej jakąś swoją personalną wizją trafić na podatny grunt ludzki, znaleźć wyznawców, których można sobie podporządkować do tego stopnia, by w konsekwencji mieć w ręku ich życie, a na rękach krew.