Dzieci a wojna w Ukrainie

Niespełna rok temu nasz spokojny i bezpieczny świat porządnie zadrżał w posadach. Tuż za naszą granicą wybuchła wojna, a my w jednym momencie straciliśmy poczucie bezpieczeństwa. Ogarnął nas strach o jutro i nie umieliśmy sobie z tym poradzić.

Co w takim razie musiały czuć dzieci, które widziały panikę w oczach swoich rodziców, którzy nie umieli im odpowiedzieć na trudne pytanie: co to jest wojna? A co dopiero musiały czuć ukraińskie dzieci, które 24 lutego 2022 roku obudziły się w kraju, w którym wojna stała się potworną rzeczywistością? Potem trafiły do obcego kraju i musiały się przyzwyczaić do nowego życia. Tak, nikomu nie było łatwo. Na szczęście – po chwilowym szoku i otępieniu – wszyscy zaczęliśmy działać. Również wydawcy i autorzy. Na rynku księgarskim ukazało się wiele książek dla dzieci, które mają pomóc młodym czytelnikom, oswoić się z tą niełatwą sytuacją, a ja postanowiłam przygotować dla Was krótki przegląd tych właśnie pozycji.

„Teraz tu jest nasz dom / Tепер наш дім тут. Książka dwujęzyczna polsko-ukraińska” – Barbara Gawryluk

Barbara Gawryluk przedstawia nam historię małego Romka, mieszkańca Doniecka, który wraz z całą rodziną w pierwszych dniach wojny przybył do Polski i musiał stawić czoło nowej rzeczywistości. Chłopiec uczy się języka polskiego, idzie do nowej szkoły i powoli próbuje oswoić ten obcy dla niego świat. Opowieść ta niesamowicie chwyta za serce, tym bardziej że opowiada o losach prawdziwej rodziny, która rzeczywiście żyje gdzieś tu, wśród nas. Znakomitym pomysłem było wydanie jej w dwóch językach: polskim i ukraińskim. Polskie dzieci, dzięki tej książeczce, lepiej zrozumieją, co czują ich nowi koledzy, a mali Ukraińcy zrozumieją, że nie są sami ze swoim strachem i niepewnością.

„Zadomowieni” – Magda Pytlakowska-Wasielewska

Magda Pytlakowska-Wasielewska w swojej książeczce idzie trochę dalej, niż Barbara Gawryluk i przedstawia nam historię czworga dzieci – uchodźców. Nie skupia się tylko i wyłącznie na Ukrainie, tym sposobem oprócz losów małego Tarasa z Ukrainy, poznajemy również dzieje Zali z Afganistanu, Nadziei z Białorusi i Manu z Kamerunu. Dzieci łączy jedno – wszystkie musiały uciekać ze swoich ojczyzn i uczyć się nowego życia w obcym kraju. Ich historie, tak samo jak losy wspomnianego wyżej Romka, oparte są na prawdziwych wydarzeniach, poruszają do cna i przypominają, że życie nie zawsze jest łatwe i sprawiedliwe.

„Podwójne Święta / Подвійнe Piздвo” – Joanna Jagiełło

Joanna Jagiełło natomiast opowiada nam o Mai i Wojtku, na których osiedle wprowadza się rodzina Ukraińców. Dzieci łączy wspólna zabawa na śniegu i pieczenie pierniczków, co jest pretekstem do opowieści o świątecznych zwyczajach i początkiem pięknej przyjaźni. Okazuje się, że te sąsiadujące ze sobą narody łączy naprawdę wiele, a święta Bożego Narodzenia można obchodzić dwa razy w roku. I choć święta już minęły, to tak naprawdę każda pora jest dobra, by zapoznać dziecko z obyczajami i kulturą najbliższych sąsiadów.

„Opowieści o tym, co w życiu ważne” – Marek Michalak

Julka i Miłosz, czyli bohaterowie tej książeczki, odpowiedzą wszystkim dzieciom na bardzo ważne pytania. Czytelnicy dowiedzą się z niej, co to miłość, tolerancja, wolność, patriotyzm, szacunek i wiele innych ważnych pojęć, które znać powinien każdy, nie tylko młody człowiek. Książka ta nie bez przyczyny znalazła się w tym zestawieniu. W kwietniu ubiegłego roku ukazało się dwujęzyczne, polsko-ukraińskie wydanie, by również nasi młodsi sąsiedzi zapoznali się z tak ważnymi słowami i wcielili je w życie. Bo dzięki nim żyje się łatwiej.

To tylko kilka propozycji, które znalazłam. W oczy rzuciły mi się też elementarze i podręczniki do nauki pisania dla młodych Ukraińców, jak również polsko-ukraińskie wydania kultowych bajek dla dzieci. Mam nadzieję, że choć trochę Was zainspirowałam. A może Wy już zaopatrzyliście swoje pociechy w jakieś ciekawe pozycje na ten temat? Czekam na Wasze komentarze.

Dorota Skrzypczak

Korekta: Justyna Bednarz