Elfriede Jelinek
Zostań fanem autorki:
× 7

Elfriede Jelinek

Autorka, 78 lat 127 czytelników
8.2 /10
69 ocen z 11 książek,
przez 49 kanapowiczów
Urodzona 20 października 1946 roku w Austrii (Mürzzuschlag)
Pisarka i poetka austriacka. Laureatka Literackiej Nagrody Nobla w 2004 roku. Jej ojciec o korzeniach czesko-żydowskich był chemikiem, matka noblistki pochodziła z bogatej rodziny wiedeńskich mieszczan. Elfriede wychowywała się i chodziła do szkoły właśnie w Wiedniu. Od dzieciństwa uczyła się gry na pianinie i organach, potem wstąpiła do słynnego wiedeńskiego konserwatorium. Równolegle studiowała historię sztuki na wiedeńskim uniwersytecie. Elfriede Jelinek od wczesnej młodości pisała wiersze. Zadebiutowała zbiorkiem Lisas Schatten w 1967. Na studiach zaangażowała się w ruch lewicujących studentów. W 1970 roku ukazała się jej satyryczna powieść pt. Wir sind lockvoegel baby!. Jej następna powieść Michael. Ein Jugendbuch fuer die Infantilgesellschaft z 1972 roku została już dostrzeżona przez krytyków, a zastosowany przez pisarkę język określano jako prawdziwą lingwistyczną rewolucję w literaturze austriackiej. Jelinek spędziła kilka lat w Berlinie i Rzymie. W latach 70. wyszła za mąż za Gottfrieda Huengsberga. W 1975 roku wydała kolejną powieść Die Liebhaberinnen, potem Die Ausgesperrten (1980), a tłumaczona w Polsce Pianistka oparta na wątkach autobiograficznych powieść, która przyniosła jej międzynarodowe uznanie, ukazała się w 1983 roku. Ta powieść została sfilmowana w 2001 roku przez austriackiego reżysera Michaela Haneke. W Austrii Jelinek uchodzi za pisarkę mocno kontrowersyjną. Po publikacji Pianistki podniosły się głosy, że uprawia "pisarską pornografię". Po wydaniu powieści In Lust (1989), a potem Gier. Ein Unterhaltungsroman (2000), Jelinek doklejono etykietkę wojującej feministki. Twórczość Jelinek czasem trudno zaklasyfikować - elementy prozy, poezji i dramatu płynnie się w nich przenikają. W nocie biograficznej Szwedzka Akademia podkreśla m.in., że jej teksty "poruszają się między prozą a poezją, zaklęciem i hymnem, zawierają sceny teatralne i sekwencje filmowe". Ostatnio punkt ciężkości w jej pisarstwie przenosi się z prozy do dramatu. Jej pierwsze słuchowiska radiowe powstały w latach 70. Na scenach pojawiały się takie jej sztuki jak Totenauberg, Raststaette, Wolken. Heim, Ein Sportstueck, In den Alpen, Das Werk. Akademia Szwedzka podkreśla, że w sztukach teatralnych Jelinek "sukcesywnie porzuca tradycyjne dialogi dla swego rodzaju polifonicznych monologów, które nie służą określaniu ról, lecz umożliwiają równoczesne słuchanie głosów z różnych poziomów psychiki i historii". Jeszcze podczas studiów Jelinek angażowała się w ruch lewicujących studentów, działała m.in. w "Grupie roboczej austriackich producentów literatury". W latach 1974-1991 była członkinią Austriackiej Partii Komunistycznej. Od 1993 roku Jelinek pełni funkcję Honorowej Przewodniczącej Austriackiego Związku Dramaturgów. Mieszka w Wiedniu.

Fot. autorstwa Oryginalnym przesyłającym był Ghuengsberg z angielskiej Wikipedii - Na Commons przeniesiono z en.wikipedia., CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3698206; źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Elfriede_Jelinek

Książki

Pianistka
4 wydania
Pianistka
Elfriede Jelinek
7.2/10

Erika, prawie czterdziestoletnia niespełniona artystka, mieszka z demoniczną matką, od której jest uzależniona psychicznie. Wychowana bez ojca i w izolacji od męskiego towarzystwa, kobieta nie radzi ...

Amatorki
3 wydania
Amatorki
Elfriede Jelinek
7.8/10

„Amatorki” to powieść Elfriede Jelinek napisana w 1975 roku i zaliczana do nurtu feministycznego. Jelinek poddając krytycznej obserwacji austriackie społeczeństwo oraz związek między kobietą a mężczy...

Wykluczeni
2 wydania
Wykluczeni
Elfriede Jelinek
8.3/10

Powieść, której akcja rozgrywa się w latach pięćdziesiątych, ukazuje losy czwórki bohaterów: Anny, Rainera, Sophie i Hansa, w wieku 17-19 lat, którzy zakładają bandę i dokonują brutalnych napaści i ra...

Pożądanie
Pożądanie
Elfriede Jelinek
7.4/10

Kiedy AIDS dociera do ostatniej alpejskiej doliny, dyrektor fabryki papieru rezygnuje z wizyt w burdelach, a swoje żądze zaspokaja w domu, bez skrupułów wykorzystując żonę Gerti. Kobieta, zredukowana ...

Dzieci umarłych
Dzieci umarłych
Elfriede Jelinek
6.5/10

Studentka filozofii, która popełniła samobójstwo ze strachu przed egzaminem; narciarz - śmiertelna ofiara wypadku samochodowego; sekretarka, która umierała... dwukrotnie. Ta trójka nieżyjących bohate...

Jesteśmy przynętą, kochanie!
Jesteśmy przynętą, kochanie!
Elfriede Jelinek
9/10

Debiut Jelinek, satyryczna powieść pop, za którą autorka otrzymała nagrodę Tygodnia Młodzieży w Innsbrucku. Decyzja jury była jednogłośna. proszę tę książkę natychmiast samodzielnie zmienić – rozkazu...

Nora. Clara S. Zajazd
Nora. Clara S. Zajazd
Elfriede Jelinek
5.5/10

Kiedy piszę teatralne sztuki, nie staram się o to, by pokazać na scenie postacie działające w psychologicznie prawdopodobny sposób. Nie chodzi mi wcale o trójwymiarowych ludzi, z ich błędami i słaboś...

Żądza
Żądza
Elfriede Jelinek
9/10

Kurt Janisch, przeciętny żandarm na przeciętnej austriackiej prowincji, opętany jest żądzą posiadania, w równym stopniu kobiet, co dóbr ziemskich. Wykorzystując swoją pozycję, jeździ po okolicy i naw...

Kupieckie kontrakty
Kupieckie kontrakty
Elfriede Jelinek
10/10
Seria: Dramat Współczesny

Najnowszy utwór dla teatru Jelinek, czyli "Kupieckie kontrakty", po względem wyboru problematyki zdaje się nie mieć wiele wspólnego z jej dotychczasową twórczością. Nietypowa wydaje się także propono...

Stecken, Stab und Stangl / Raststätte / Wolken / Heim: Neue Theaterstücke
Stecken, Stab und Stangl / Raststätte / Wolken / Heim: Neue Theaterstücke
Elfriede Jelinek
9/10

Im Februar 1995 ermordeten rechtsradikale Bombenleger im österreichischen Burgenland vier junge Roma, die "den Fehler hatten, nicht rechtzeitig das Aussehen und die Namen unserer Bekannten angenomme...

Śmierć i dziewczyna I-V. Dramaty księżniczek
Babel. Podróż zimowa
Babel. Podróż zimowa
Elfriede Jelinek

Mimo że oba tytuły można wystawiać w teatrach, mają one charakter płaszczyzn tekstowych i czyta je się jak niezwykle gęstą znaczeniowo i emocjonalnie prozę, która działa jak narkotyk. Ich tematem jest...

Dane odosobowe
Dane odosobowe
Elfriede Jelinek

Nowa, długo wyczekiwana powieść laureatki literackiej Nagrody Nobla. Punktem wyjścia tej niezwykle osobistej powieści staje się śledztwo podatkowe, które toczyło się w sprawie Elfriede Jelinek. Na...

Literatura na Świecie nr 1-2/2014 (510-511)
czasopismo
Literatura na Świecie nr 1-2/2014 (510-511)
Johannes Bobrowski, Peter Huchel, Durs Grünbein, Christoph Meckel ...
Seria: Literatura na świecie

Spis treści: Johannes Bobrowski: Wiersze, przeł. Agnieszka Walczy, nr 01-02/2014 (510-511), s. 005-020. Christoph Meckel: Bobrowski, przeł. Agnieszka Walczy, nr 01-02/2014 (510-511), s. 021-038....

Moja sztuka protestu. Eseje i przemówienia
2 wydania
Moja sztuka protestu. Eseje i przemówienia
Elfriede Jelinek

Mocny głos kobiecy, krytyka współczesności i niewygodne tematy. Antologia esejów laureatki literackiej Nagrody Nobla! Moja sztuka protestu... Efriede Jelinek to zbiór najróżniejszych tekstów, od artyk...

Piano Teacher
2 wydania
Piano Teacher
Elfriede Jelinek

Winner of the Nobel Prize in Literature 2004! 'for her musical flow of voices and counter-voices in novels and plays that with extraordinary linguistic zeal reveal the absurdity of society's clichés a...

Cytaty

W teatrze każdy może spotkać siebie samego i nieuważnie przejść obok samego siebie, ponieważ się przy tym jeszcze nie dość intensywnie ze sobą spotkał. Wierzę, że teatr jest jedynym miejscem, w którym to jest możliwe.
[Auf dem Theater kann jeder sich selbst begegnen und achtlos an sich vorübergehen, weil er sich dabei noch immer nicht fest genug getroffen hat. ich glaube, das Theater ist der einzige Ort, an dem das möglich ist.]
Ponieważ straciliśmy wiarę w nieśmiertelność, nie potrafimy już także uwierzyć naprawdę w śmiertelność.
[Da wir den Glauben an die Unsterblichkeit verloren haben, können wir auch nicht mehr recht an die Sterblichkeit glauben.]
Szofer już teraz jest lekko podpity, ale to nie przeszkadza, bo tu wszyscy są zawsze nieco zawiani, to wszak lokalny zwyczaj i mistrzowie kraju co wieczór stają pod gospodą do konkurencji w wydzielinach. Ale o ósmej rano jeszcze nie ćwiczą nawet gracze rundy eliminacyjnej, bo śpią twardo po wczorajszym.
Sensem niemieckich eposów o bohaterach jest, by wywoływały tak wielką gorliwość, by chciało się wydobyć z siebie aż nazbyt wiele. A jeśli się tam nic nie znajdzie, żadnego Zygfryda, nawet żadnego rozumu Zygfryda, cóż, wtedy wyrzuca się wszystko precz. Co tylko jest. Oto cały sens! Para w gwizdek! W razie potrzeby wybija się to, czego się potrzebuje, z kogoś innego. [Der Sinn der deutschen Heldensage ist, einen dermaßen großen Eifer zu entwickeln, daß man schließlich zu viel aus sich herausschlagen will. Und findet man dort nichts, keinen Siegfried, nicht einmal Siegfriedkopf, nun, so wirft man eben alles andere hinaus. Was eben da ist. Soviel Sinn! Soviel heiße Luft! Notfalls schlägt man, was man haben möchte, halt aus einem anderen heraus.]

Komentarze

@Michalangelo
@Michalangelo · ponad 11 lat temu
Jelinek współpracuje z Teatrem Polskim w Bydgoszczy, gdzie wystawiono już jej jedną sztukę pt. "O zwierzętach". Za miesiąc - 23 kwietnia 2013 - na deskach TPB będzie wystawiona jej kolejna sztuka "Podróż zimowa". Więcej informacji: http://www.teatrpolski.pl/index_pl.php?app=repertuar&cid=1&mc=-04- Może ktoś już widział jakiś jej spektakl? ja się wybieram w kwietniu na "O zwierzętach" i może uda się takzę na "Podróż zimową" :D