/2c18a594b9abcba043c5b8d02c118c80/n/jozef-weyssenhoff)
Powieściopisarz, poeta, krytyk literacki, wydawca. Po 1905 zbliżony do narodowej demokracji; piewca tradycji starego ziemiaństwa kresowego i łowów. Kuzyn malarza Henryka Weyssenhoffa. Urodził się 8 kwietnia 1860 w majątku Kolano na Podlasiu. Wywodził się z inflanckiej, od XIV w. dobrze już spolszczonej, rodziny Weyssów vel Weyssenhoffów. Jego ojciec Michał Weyssenhoff zmarł przedwcześnie, a ciężar wychowania dzieci i prowadzenia włości na Żmudzi spadł na matkę pisarza, Wandę Weyssenhoffową z Łubieńskich.
Dzieciństwo spędził w Wilnie i na Żmudzi, lata gimnazjalne w Warszawie. W latach 1879–1884 studiował prawo na Uniwersytecie w Dorpacie, gdzie był członkiem polskiej korporacji akademickiej Konwent Polonia (tzw. dorpatczycy). Następnie gospodarował w odziedziczonych dobrach w Samoklęskach na Lubelszczyźnie. Od 1891 r. mieszkał w Warszawie, gdzie od 1896 r. wydawał i redagował „Bibliotekę Warszawską”. W młodości dał się poznać jako hulaka, czego przejawem może być fakt, że w Petersburskim Yacht Klubie przegrał do stryjecznego brata cara rodowy majątek Samoklęski.
Dużo podróżował po Europie. W 1908 r. na trzy lata osiadł w Steglitz pod Berlinem. I wojnę światową przeżył w Rosji. W 1918 r. wrócił do odrodzonej Polski i zamieszkał w Warszawie. W kwietniu 1924 r., ulegając prawdopodobnie namowie swego powinowatego Władysława Kościelskiego, głównego akcjonariusza Zakładów Graficznych „Biblioteka Polska” w Bydgoszczy, przeniósł się do tego miasta i początkowo zamieszkał przy ul. Gdańskiej 29. Osiedlając się w Bydgoszczy był już literatem o ugruntowanym prestiżu. Poprzedzała go sława autora powieści – poematu Soból i panna (1912) i powieści Puszcza (1915).
Władze miejskie Bydgoszczy przydzieliły mu komfortowe mieszkanie przy ul. Zacisze 1. Poza tym podobnie jak literatowi Kazimierzowi Przerwa-Tetmajerowi, przyznano mu subwencję miesięczną. W Bydgoszczy żył samotnie (od 1895 pozostawał w separacji z żoną Aleksandrą z Blochów), miał tu jednak wypróbowanych przyjaciół, przede wszystkim Witolda Bełzę, dyrektora Biblioteki Miejskiej, literata Adama Grzymałę-Siedleckiego i dyrektora Teatru Miejskiego Józefa Karbowskiego.
Czynnie uczestniczył w życiu społeczno-kulturalnym Bydgoszczy. Wielokrotnie występował z okolicznościowymi prelekcjami i wygłaszał odczyty m.in. o twórczości Adama Mickiewicza, Henryka Sienkiewicza i Juliusza Słowackiego. Aktywnie włączył się do akcji budowy pomnika Henryka Sienkiewicza. Był jednym z założycieli Bydgoskiego Towarzystwa Łowieckiego. Nie zaniedbywał też twórczości literackiej. Napisał książkę Mój pamiętnik literacki (1925), która, według Grzymały-Siedleckiego miała być wstępem do większego dzieła oraz romans Jan bez ziemi (1929).
2 maja 1923 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
2 maja 1923 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
W 1928 r. opuścił Bydgoszcz i zamieszkał w posiadłości Witolda Plotera we Włocławskiem, a następnie osiadł w Warszawie. W 1929 otrzymał nagrodę literacką Poznania. W 1932 r. tuż przed jego śmiercią odbyła się w Bydgoszczy uroczysta akademia poświęcona 40-leciu jego pracy twórczej.
Zmarł 6 lipca 1932 r. w Warszawie.
W swojej twórczości, nawiązując do tradycji sienkiewiczowskich, przeciwstawiał kosmopolityzmowi i sybarytyzmowi współczesnego mu środowiska arystokratycznego (ukazanego m.in. w głośnej powieści satyrycznej Żywot i myśli Zygmunta Podfilipskiego – 1898), przeciwstawił program narodowego posłannictwa (Sprawa Dołęgi – 1901) oraz apologię cnót i tradycyjnej kultury szlacheckiej dawnych Kresów (Syn marnotrawny 1905, Puszcza 1915). Po 1905 powstał cykl powieści politycznych wymierzonych przeciw dążeniom demokratyczno-liberalnym i rewolucyjnym (Hetmani 1911), z paszkwilanckim obrazem ruchu legionowego i kształtowania się niepodległej Polski (Cudno i ziemia cudeńska 1921). Uznawany za świetnego stylistę zasłynął jako mistrz opisów przyrody i życia łowieckiego (Soból i panna 1911). Autor opowiadań, wierszy, wspomnień. Tłumacz utworów Heinricha Heinego.
/d3f65f7e-f2e9-40c9-a505-c70cbfbd8328/n/sobol-i-panna)
/o-9788381011297/n/hetmani)
/657e9395282bc2ef5f753166a8953423/n/opowiadania-unickie)
/o-182143/n/pani-teodora)
/cd73db53-daaf-4c9d-b041-bb2c7dc79232/n/puszcza)
/o-182140/n/utwory)
/8d9624fd393285d07ac733a216ed0212/n/wyroki)
/o-182138/n/za-blekitami)
/o-182137/n/zareczyny-jana-belskiego)
/a526633bd42f51799afe5fe3fee236c7/n/zywot-i-mysli-zygmunta-podfilipskiego)
/2c18a594b9abcba043c5b8d02c118c80/n/jozef-weyssenhoff "Józef Weyssenhoff")
/2c18a594b9abcba043c5b8d02c118c80/n/jozef-weyssenhoff "Józef Weyssenhoff")
