Książki Powieść polska

Choć źródeł powieści jako gatunku literackiego należy doszukiwać się w starożytności oraz w średniowiecznych eposach rycerskich, pierwsza powieść polska powstałą dopiero w okresie oświecenia. Były to opublikowane w 1766 roku "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki" napisane przez Ignacego Krasickiego. Nowy gatunek literacki szybko zyskał wiernych czytelników oraz dużą popularność wśród twórców. Jaka jest historia polskiej powieści?

Po tymczasowym szczycie popularności powieści polskiej w okresie oświecenia, w czasach romantyzmu gatunek ten został niejako zapomniany przez twórców, którzy sięgali po lirykę, epos lub gatunki synkretyczne takie jak ballady. Dopiero pozytywizm przyniósł swoiste odrodzenie powieści. To właśnie wtedy powstały najważniejsze polskie dzieła z tego gatunku literackiego, czyli liczne utwory Bolesława Prusa (najważniejsze z nich to "Lalka" oraz "Faraon") oraz innych pozytywistów. Teksty te w duchu myśli pozytywistycznej dotykały najważniejszych ówczesnych problemów społecznych takich jak kwestia pracy u podstaw, asymilacji Żydów czy emancypacji kobiet.

Międzywojnie przyniosło upowszechnienie się powieści jako dzieła przeznaczonego dla masowego odbiorcy. To właśnie wtedy powstały słynne i popularne romanse, ale też utwory zaangażowane politycznie, szczególnie teksty Stefana Żeromskiego takie jak "Przedwiośnie". Po wojnie, już we współczesności, powieść była centralnym gatunkiem literackim w polskiej literaturze. Służyła za propagandowy nośnik ideologiczny w ramach nurtu socrealistycznego, ale też jako sposób na eskapizm od świata codziennego. Już po upadku komunizmu nastąpiło znaczne ożywienie rynku powieści, a w Polsce coraz popularniejsza stała się literatura gatunkowa, szczególnie w konwencji fantastyki, kryminału oraz melodramatu. Alternatywnie do literatury gatunkowej rozwija się też literatura piękna, a jej najbardziej znaną przedstawicielką jest noblistka Olga Tokarczuk, autorka "Ksiąg Jakubowych".