/ff00135949c9064a38b7963f0496713f/n/stanislaw-przybyszewski)
Stanisław Feliks Przybyszewski – polski pisarz, poeta, dramaturg, nowelista okresu Młodej Polski, skandalista, przedstawiciel cyganerii krakowskiej i nurtu polskiego dekantyzmu.
Okrzyknięty za życia legendą, stał się bohaterem wielu plotek i anegdot (opisywanych m.in. przez Tadeusza Boya-Żeleńskiego i Stanisława Brzozowskiego). W Berlinie był nazywany „genialnym Polakiem” Był propagatorem haseł: „sztuka dla sztuki” i „naga dusza”, a także autorem manifestu Confiteor. Pisał w językach polskim i niemieckim.
Wyjechał do Berlina, gdzie w 1889 podjął studia architektoniczne, a rok później medyczne. Żadnego z tych kierunków nie ukończył, ponieważ za kontakty z ruchem robotniczym został aresztowany, a w rezultacie ostatecznie wydalony z uczelni w 1893. Poza tym „przykładne życie” studenta architektury czy medycyny zupełnie mu nie odpowiadało. Był jednym z tych, którzy kreowali życie berlińskiej bohemy”, otoczony gronem artystów i literatów takich jak August Strindberg, Ola Hansson, Carl Ludwig Schleich, Richard Dehmel, Edvard Munch. Ten ostatni pod wrażeniem Mszy żałobnej Przybyszewskiego namalował obraz Krzyk(1903) i wręczył mu go w prezencie.
Pod wpływem filozofii Nietzschegooraz zdobytych wiadomości z dziedziny neurofizjologii opublikował w języku niemieckim dwa krótkie eseje pt. Zur Psychologie des Individuums (1892). Szybko zyskał akceptację w skandynawsko-niemieckim środowisku cyganerii artystycznej. Przyjaźnił się z Richardem Dehmlem, Alfredem Mombertem, malarzem Edwardem Munchem, Olem Hanssonem oraz Augustem Strindbergiem.
W 1905 roku, po wybuchu rewolucji, przeniesł się do Torunia, gdzie poddał się kuracji odwykowej (był alkoholikiem). Problem alkoholowy nękał go jednak z przerwami do końca życia.
Po zakończeniu wojny został współpracownikiem poznańskiego czasopisma „Zdrój”. Po wojnie na krótko zamieszkał w Pradze, następnie w Krakowie i w Poznaniu. W latach 1919–1920 mieszkał w Poznaniu, w gmachu Dyrekcji Poczty, gdzie m.in. tłumaczył pruskie dokumenty pocztowe i sporządzał opracowania urzędowe. W latach 1920–1924 mieszkał w Gdańsku, pracując w biurze tłumaczeń Dyrekcji Kolei Państwowych. Zaangażował się w utworzenie polskiego gimnazjum, którego otwarcie w Gdańsku nastąpiło w maju 1922 roku.
Próbował osiąść w Toruniu, Zakopanem, Bydgoszcy– wszędzie bez skutku. Wreszcie z Warszawy otrzymał propozycję pracy w kancelarii cywilnej prezydenta RP, Stanisława Wojciechowskiego. W listopadzie 1924 r. zamieszkał na Zamku Królewskimw małym mieszkaniu z pracownią.
Twórczość Przybyszewskiego nie budziła w owym czasie aprobaty – dorabiał odczytami o literaturze (zwłaszcza na temat twórczości Kasprowicza), z którymi jeździł po Polsce.
Pod koniec życia Przybyszewski nawrócił się na katolicyzm. Na rok przed śmiercią pisemnie zadeklarował: „Oświadczam, że w wierze katolickiej, w której się urodziłem, chcę żyć i umierać. Za wszystkie wykroczenia przeciwko zasadom tej wiary serdecznie żałuję i pragnę wszystko naprawić. Jak najgłębiej i jak najszczerzej Kościołowi katolickiemu oddany Stanisław Przybyszewski. Warszawa, 20. X. 1926.”
Z powodu braku pieniędzy w 1927 Przybyszewski powrócił na ojczyste Kujawy, osiadając na zaproszenie Józefa Znanieckiegow dworku w Jarontachpod Inowrocławiem, w pobliżu miejsca swych narodzin. Zmarł tamże, pochowany został na przykościelnym cmentarzu w Górze. W 1931 r. wzniesiono Przybyszewskiemu nagrobek z inskrypcją: „Meteor Młodej Polski”.
Okrzyknięty za życia legendą, stał się bohaterem wielu plotek i anegdot (opisywanych m.in. przez Tadeusza Boya-Żeleńskiego i Stanisława Brzozowskiego). W Berlinie był nazywany „genialnym Polakiem” Był propagatorem haseł: „sztuka dla sztuki” i „naga dusza”, a także autorem manifestu Confiteor. Pisał w językach polskim i niemieckim.
Wyjechał do Berlina, gdzie w 1889 podjął studia architektoniczne, a rok później medyczne. Żadnego z tych kierunków nie ukończył, ponieważ za kontakty z ruchem robotniczym został aresztowany, a w rezultacie ostatecznie wydalony z uczelni w 1893. Poza tym „przykładne życie” studenta architektury czy medycyny zupełnie mu nie odpowiadało. Był jednym z tych, którzy kreowali życie berlińskiej bohemy”, otoczony gronem artystów i literatów takich jak August Strindberg, Ola Hansson, Carl Ludwig Schleich, Richard Dehmel, Edvard Munch. Ten ostatni pod wrażeniem Mszy żałobnej Przybyszewskiego namalował obraz Krzyk(1903) i wręczył mu go w prezencie.
Pod wpływem filozofii Nietzschegooraz zdobytych wiadomości z dziedziny neurofizjologii opublikował w języku niemieckim dwa krótkie eseje pt. Zur Psychologie des Individuums (1892). Szybko zyskał akceptację w skandynawsko-niemieckim środowisku cyganerii artystycznej. Przyjaźnił się z Richardem Dehmlem, Alfredem Mombertem, malarzem Edwardem Munchem, Olem Hanssonem oraz Augustem Strindbergiem.
W 1905 roku, po wybuchu rewolucji, przeniesł się do Torunia, gdzie poddał się kuracji odwykowej (był alkoholikiem). Problem alkoholowy nękał go jednak z przerwami do końca życia.
Po zakończeniu wojny został współpracownikiem poznańskiego czasopisma „Zdrój”. Po wojnie na krótko zamieszkał w Pradze, następnie w Krakowie i w Poznaniu. W latach 1919–1920 mieszkał w Poznaniu, w gmachu Dyrekcji Poczty, gdzie m.in. tłumaczył pruskie dokumenty pocztowe i sporządzał opracowania urzędowe. W latach 1920–1924 mieszkał w Gdańsku, pracując w biurze tłumaczeń Dyrekcji Kolei Państwowych. Zaangażował się w utworzenie polskiego gimnazjum, którego otwarcie w Gdańsku nastąpiło w maju 1922 roku.
Próbował osiąść w Toruniu, Zakopanem, Bydgoszcy– wszędzie bez skutku. Wreszcie z Warszawy otrzymał propozycję pracy w kancelarii cywilnej prezydenta RP, Stanisława Wojciechowskiego. W listopadzie 1924 r. zamieszkał na Zamku Królewskimw małym mieszkaniu z pracownią.
Twórczość Przybyszewskiego nie budziła w owym czasie aprobaty – dorabiał odczytami o literaturze (zwłaszcza na temat twórczości Kasprowicza), z którymi jeździł po Polsce.
Pod koniec życia Przybyszewski nawrócił się na katolicyzm. Na rok przed śmiercią pisemnie zadeklarował: „Oświadczam, że w wierze katolickiej, w której się urodziłem, chcę żyć i umierać. Za wszystkie wykroczenia przeciwko zasadom tej wiary serdecznie żałuję i pragnę wszystko naprawić. Jak najgłębiej i jak najszczerzej Kościołowi katolickiemu oddany Stanisław Przybyszewski. Warszawa, 20. X. 1926.”
Z powodu braku pieniędzy w 1927 Przybyszewski powrócił na ojczyste Kujawy, osiadając na zaproszenie Józefa Znanieckiegow dworku w Jarontachpod Inowrocławiem, w pobliżu miejsca swych narodzin. Zmarł tamże, pochowany został na przykościelnym cmentarzu w Górze. W 1931 r. wzniesiono Przybyszewskiemu nagrobek z inskrypcją: „Meteor Młodej Polski”.
Był też znany z licznych romansów i małżeństw.
/o-361/n/requiem-aeternam-trzecia-ksiega-pentateuchu)
/o-267/n/snieg)
/f4d7659c-2067-4e3c-8a05-0b94c8655193/n/nad-morzem)
/b6f8c3140029ccd68fa27107c4728507/n/o-milosci-listy-pisarzy-polskich-od-adama-mickiewicza-do-marka-hlaski)
/2763c461-cf3b-40ba-9f65-e78b920dbbd7/n/edvard-munch)
/a77d4321-a65e-436d-b0d1-d7fd41ce9795/n/goscie)
/1392746f-83d2-4af5-bcf0-cbcb968119ec/n/miasto)
/d87118ee-96d3-41d2-b3c1-b864f379787f/n/mocny-czlowiek)
/o-458388/n/synagoga-szatana)
/b1ad125a-279d-420f-8b55-cd33d7f3205f/n/androgyne)
/aea4141d0cc0bdff8513a1458f4ddf56/n/confiteor)
/5774ff48-df26-4509-b2bd-ac08125d562c/n/dla-szczescia)
/cbef3cfd208deda6b3a55f675f8c83c9/n/dla-szczescia-zlote-runo-goscie-matka-snieg)
/655c8ea1-b082-476e-aebe-06673553ec94/n/dzieci-szatana)
/eb673138-b304-465a-8e44-5c9287f04ee3/n/homo-sapiens-trylogia)
/327d64d3-a0aa-4fe5-9623-7ac35e2a3b1e/n/il-regno-doloroso)
/ec88fe44-4842-4378-8ecf-818f8ed7ea0b/n/krzyk)
/dd7771a6-982d-4889-ab12-a7f5443ace80/n/kult-szatana)
/62571db7-16ec-4340-9f51-43aa63cb08fd/n/listy-milosne)
/o-840275/n/moi-wspolczesni)
/7213ef95b206a25b0978f74b251331e0/n/odwieczna-basn-sluby-gody-zycia)
/o-980017/n/poematy-proza)
/3353e523-94e8-4a8c-a6f9-29815b3e8640/n/proza-poetycka-pentalogia)
/b1826fb0-c79a-400f-8271-7388a0ee379c/n/szopen-a-narod)
/ff00135949c9064a38b7963f0496713f/n/stanislaw-przybyszewski "Stanisław Przybyszewski")
