Genetyka (od starogreckiego: γένεσις genesis – „pochodzenie”) – nauka o dziedziczności i zmienności organizmów, które są oparte na informacji zawartej w podstawowych jednostkach dziedziczności – genach.
Najpopularniejsze gałęzie tej nauki to:
- genetyka molekularna bada dziedziczenie na poziomie cząsteczkowym – DNA, RNA, transkrypcja itd.;
- genetyka klasyczna – na poziomie osobników – jak różne geny i interakcje między nimi oddziałują na fenotyp;
- genetyka populacyjna – na poziomie populacji;
- genetyka ekologiczna zajmuje się współoddziaływaniem dziedziczenia w ekosystemach i następczą częstotliwością alleli;
- genomika analizuje sekwencje genomów.
- Antropogenetyka - genetyka w odniesieniu do człowieka w skali populacji, narodów, grup etnicznych rodziny czy nawet ułomka kości. Na styku paleoantropologi i antropogenetyki znajduje się dziedzina badań aDNA zgłębiana w celu poznania więzów krwi – genetycznej przeszłości człowieka.
Może zabrzmi to dziwnie, ale... korzenie tej nauki tkwią w monumentalnym dziele Karola Darwina "O powstawaniu gatunków". To był rok 1859.
Kilka lat później Grzegorz Mendel publikuje badania nad mieszańcami roślin. Od tego czasu (a działo się to niecałe 200 lat temu...) "poszło "z górki"...
Od czasów Mendla, genetyka zmieniła się, a właściwie wyewoluowała. Dzisiejsza kryminologia opiera się na DNA, o którego istnieniu nie wiedziano jeszcze sto lat temu. Odkrycie DNA, jako nośnika dziedziczności, nastąpiło bowiem (w efekcie badań wielu naukowców i rezultatów tychże badań) dopiero w roku 1953.
Rezultaty prac Mendla nie były rozumiane do czasu jego śmierci, kiedy to inni naukowcy pracujący nad podobnymi zagadnieniami ponownie odkryli jego badania.
William Bateson orędownik pracy Mendla, wymyślił w 1905 roku słowo „genetyka”. Spopularyzował on użycie tego słowa, aby opisać badanie dziedziczenia w inauguracyjnej odezwie na Trzecią Międzynarodową Konferencję Krzyżowania Roślin w Londynie w 1906 roku.
Można zatem rzec, że genetyka to nauka XX wieku.