Bibliografia historii rzemiosł artystycznych w Polsce w czasach średniowiecza i w epoce nowożytnej do połowy XIX wieku

Bibliografia historii rzemiosł artystycznych w Polsce w czasach średniowiecza i w epoce nowożytnej do połowy XIX wieku jest obszerna, zawiera około czterech tysięcy not bibliograficznych o pracach napisanych przez prawie półtora tysiąca autorów. Skonstruowano ją dla potrzeb historyków sztuki, mediewistów i nowożytników. Dlatego też, poza uzasadnionymi wyjątkami nie ma w niej publikacji z zakresu sztuki prehistorycznej, starożytnej ani też zabytków kultury materialnej, stanowiących przedmiot badań archeologów wczesnego średniowiecza. Nie cytuje ona opracowań traktujących o dziełach mających czysto użytkowy charakter, chyba że są to obiekty o uznanej wartości historycznej i kulturowej. Bibliografia pomija też literaturę z numizmatyki i sfragistyki, obu wyspecjalizowanych nauk pomocniczych historii, które posługują się własnym aparatem badawczym. Nie uwzględnia publikacji omawiających historię instrumentów muzycznych, przyrządów naukowych oraz wyrobów mechanicznych, takich jak zegary, mimo że ich złotnicze, snycerskie czy kamienne oprawy mają niejednokrotnie znaczną wartość artystyczną. Jednak trzeba pamiętać, że obudowy te odgrywają drugorzędną rolę w rozwoju danej dziedziny sztuk mechanicznych, są tylko "kostiumem" zamówionym przez zegarmistrza lub samego zleceniodawcę u złotnika, stolarza, snycerza lub rzeźbiarza. Z podobnych przyczyn Bibliografia pomija pozycje z historii dawnych militariów, uzbrojenia, barwy i broni. Zbroje, broń biała czy broń palna były często bogato zdobione przez płatnerzy, mieczników, rusznikarzy, czasem i złotników, ale i w tym przypadku dekoracja jest li tylko powierzchownym "kostiumem". Rozwój zegarmistrzostwa czy lutnictwa, rozwój broni i uzbrojenia odbywał się "wewnątrz" danej specjalizacji i był uwarunkowany przede wszystkim postępem technicznym i cywilizacyjnym. Ich ewolucja jest uzależniona od odmiennych czynników niż przemiany stylistyczne i następujące po sobie zmienne i dość kapryśne mody, które miały decydujący wpływ na historię rzemiosł artystycznych. Historia uzbrojenia jest dzisiaj odrębną, wyspecjalizowaną dziedziną badań z własną obszerną literaturą. W Bibliografii nie uwzględniono również opracowań dotyczących witraży, tak średniowiecznych, jak i nowożytnych, ponieważ światło przenikające przez tafle szklane jest tylko jednym ze środków wyrazu w tej technice artystycznej, należącej w pełni do malarstwa monumentalnego. W niniejszej książce czytelnik odnajdzie większość publikacji wydanych przed 1939 rokiem, mimo że nie zawsze są one opatrzone aparatem naukowym, między innymi tomy dawnych inwentaryzacji, które stanowią dobrą bazę źródłową dla poszukiwań prowadzonych w różnych dziedzinach rzemiosła. W wielu przypadkach wiadomości zawarte w obszernych tomach dawnych inwentaryzacji pozwalają na rekonstrukcję stanu zachowania zbiorów dzieł sztuki sprzed katastrofalnej zagłady w czasie drugiej wojny światowej i w latach powojennych zniszczeń. Powszechnie dostępne, nie- ocenionej wartości kolejne tomy Katalogu zabytków sztuki w Polsce przytoczono tylko w skróconym zapisie, ponieważ od wielu lat są one stale obecne w warsztatach naukowych historyków sztuki i łatwo jest dotrzeć do każdej potrzebnej wiadomości. Sporo wiadomości można też odnaleźć w monografiach miast, w publikowanych przez "Ossolineum" seriach wydawniczych "Śląsk w zabytkach sztuki" i "Pomorze w zabytkach sztuki", lecz ze względu na ich popularnonaukowy charakter nie zostały one tutaj przytoczone.