Książka ma charakter podręcznika dla studentów kierunków pedagogicznych i nauczycieli pragnących doskonalić swój warsztat zawodowy. Prezentowane materiały ujmują zagadnienia metodyczne związane z kluczowymi dla praktyki pedagogicznej działaniami: diagnozowanie dziecka i jego środowiska, planowania pracy opiekuńczo-wychowawczej i jej organizowania. Liczne przykłady, propozycje, rady i wskazówki metodyczne zawarte w książce są czynnikiem inspirującym do samodzielnego myślenia, twórczego i poprawnego pod względem metodycznym działania w różnych placówkach i sytuacjach wychowawczych. Książka stanowi wzór uporządkowanych działań nauczyciela-wychowawcy, zgodnych z reformą systemu edukacji i najnowszymi zarządzeniami resortu.