Cytaty z książki "Gdzie Warmia spotyka Mazury. Gmina Purda"

Do książki zostały dodane 8 cytatów przez:

@maciejek7 @maciejek7 (8)
Dodaj nowy cytat
Kto dzisiaj ma prawo nazywać się Warmiakiem? Powszechnie uznajemy, że Mikołaj Kopernik był Warmiakiem, chociaż urodził się w Toruniu, ale właśnie na Warmii spędził większość swego życia. Tu stworzył swoje największe dzieło, tu zmarł i został pochowany.
Kiedy patrzę na teren współczesnej gminy Purda, widzę niepowtarzalny zlepek różnych historycznie i administracyjnie terenów. Chyba żadna gmina w województwie warmińsko-mazurskim nie składa się z aż tylu różnorodnych fragmentów. Oczywiście, zasadniczy obszar to teren dawnego dominum biskupiego, czyli historycznej Warmii, a dokładniej teren komornictwa olsztyńskiego. Mamy jednak wsie z dawnego komornictwa barczewskiego i - co wyjątkowe - kawałek terenów należących niegdyś do miasta Olsztyn. Do tego trzeba dodać miejscowości, które dzisiaj nazywamy mazurskimi.
Mimo włączenia do Prus, Warmia przez następne stulecia odróżniała się od sąsiednich terenów poprzez przewagę katolicyzmu oraz duży udział ludności polskiej, głównie w południowej części.
Rola Olsztyna rosła, w 1905 roku stał się stolicą rejencji. To przyczyniło się do rozwoju miasta i rozbudziło ambicje mieszkańców. W 1910 roku stał się samodzielnym powiatem, a wokół niego powstał powiat olsztyński ziemski, podobnie jak dzisiaj.
Kiedy tereny Warmii i Mazur trafiły w 1945 roku pod administrację polską, zaczęto wprowadzać nowy podział administracyjny, oparty na przedwojennych polskich zasadach.
Po II wojnie światowej wybrani administracyjnie nowi wójtowie mieli pełne ręce roboty. Jednym z zadań było nadanie miejscowościom polskich nazw. Wszelkie niemieckie nazwy, napisy należało jak najszybciej usunąć. Na obszarze obecnej gminy Purda prawie wszystkie miejscowości miały stare polskie bądź spolszczone nazwy, co ułatwiało zadanie.
Od kiedy w państwie krzyżackim zaczęto zakładać miasta, stopniowo rozwijała się również sieć łączących je dróg. Obecna droga krajowa 53, przecinająca gminę Purda na dwie części, ma z pewnością średniowieczny rodowód, bowiem łączyła Olsztyn z Pasymiem i dalej ze Szczytnem.
Pierwsze polskie biblioteczki, zwane wówczas czytelniami, na Warmii pojawiły się prawdopodobnie jeszcze przed rokiem 1881. Brak jednak pewnych danych.