Gęba Erosa. Tajemnice stylu Witolda Gombrowicza

Olaf Kühl
Gęba Erosa. Tajemnice stylu Witolda Gombrowicza
Popraw tę książkę | Dodaj inne wydanie

Opis

Autor, znany niemiecki tłumacz literatury polskiej (m.in. Andrzeja Stasiuka i Doroty Masłowskiej) pyta w książce o styl Witolda Gombrowicza nie jako fakt estetyczny, lecz jako fakt psychoanalizy. W setkach szczegółowych analiz stylistyczno-leksykalnych bada związki pomiędzy stylem, „formą” i filozofią młodości, w której centrum znajduje się erotyka pisarza. Inspiracje metodologiczne Kühl znajduje w psychoanalizie freudowskiej i postfreudowskiej (Jacques Lacan). Gombrowicz, wykreowany przez krytykę na „mistrza zrywania masek”, kamufluje i ukrywa się tym bardziej, czym bliżej dochodzi do swego największego konfliktu wewnętrznego – własnego homoerotyzmu. Ambicją książki nie jest jednak opracowanie psychogramu Gombrowicza. Punkt ciężkości spoczywa na badaniu semiotycznych i stylistycznych struktur, w których – według definicji Georges’a Leclerca de Buffona i samego pisarza – wyraża się to, „co jest Gombrowiczem”.
Włodzimierz Bolecki,
Czego wyparł się Witold Gombrowicz?
Podziękowanie
Spis skrótów
1. Wprowadzenie
1.1. Montaigne a Gombrowicz
1.2. Styl i psychoanaliza
1.3. Kwestia zasadnicza
2. Ciało jako forma
2.1. Nowa interpretacja pojęcia formy
2.2. Ciało a dzieło, natura a kultura
2.3. Stadium zwierciadła Jacąuesa Lacana
2.4. Strach przed rozkawałkowaniem
2.5. Rozkład, śmierć
2.6. Pancerz określoności
2.7. Obcość własnego ciała
2.8. Pierwsza wersja Ferdydurke
2.9. Euforyczne i dysforyczne pojęcie formy
3. Semantyka bycia
4. Podstawowa dychotomia
4.1. Ciało - język, konkret – abstrakt
5. Poezja nienazwanego (nieokreśloność)
5.1. Cielesny wymiar nieokreśloności
5.2. Językowy wymiar nieokreśloności
5.3. Przykład „pobra... tać się”
6. Paradoksy i alogizmy
6.1. Paradoks jako figura retoryczna
6.2. Paradoks jako konstelacja psychologiczna
6.3. Miłość i wstyd
6.4. Alogizmy
7. Polisemia
7.1. Wyjaśnienie pojęć. Metafora i polisemia
7.1.1. Świat jako tajemnica
7.2. Polisemia w ognisku słowa
7.2.1. Proste kalambury i gry słów
7.2.2. Dychotomia: abstrakcyjny - cielesny
7.2.3. Kontekst i polisemia
7.2.3.1. „Pusto" w Trans-Atlantyku
7.2.3.2. „Chodzić" w Trans-Atlantyku
7.2.3.3. „kupa”
7.2.3.4.„plunąć”
7.2.4. Anomalie semantyczne i kontekst
7.2.5. Nierozwiązane polisemie na płaszczyźnie słowa
7.2.5.1. „Zepsucie”
7.2.5.2. Wieloznaczność anormalności
7.2.5.3. „Nienaturalny”
7.2.5.4. „załatwić się”
7.2.5.5. Zachowanie jako wieloznaczny znak indeksalny
7.2.6.1. „wstyd”
7.2.6.2. „napierać się”
7.2.7. „Wymuszanie”znaczeń
7.2.8. Słowa bez skodyfikowanego znaczenia
7.2.8.1. „słowo, które sam wymyśliłem”
7.2.8.2. „Berg" w Kosmosie
7.2.9. Wieloznaczność a erotyka
7.2.10. Niemożność, czyli impotencja
7.2.10.1. „niemożność”
7.2.10.2. „sprostać” w Iwonie
7.2.10.3. Interpretacja psychologiczna
8. Niejednoznaczność uwarunkowana syntaktycznie
8.1. Retardacja
8.2. Wieloznaczność referencyjna
8.2.1. Katafora lub pozorna anafora
8.3. Uniezwyklenie rzeczywistości przedstawionej
8.3.1. ‘ale’
9. Wieloznaczność na płaszczyźnie tekstu
9.1. Beethoven i forma
10. Polisemia i polifonia
10.1. Mowa pozornie zależna
10.2. Stylizacja
10.3. Cytat
10.4. Wielogłosowość
10.5. Graffiti
11. Mówić i być mówionym
11.1. Przymusy języka
11.2. Narcyzm i homoseksualizm
11.3. Maska przymusu
11.4. Dygresja: Produkcja literacka
12. Podobieństwo i pożądanie
12.1. Paronomazje
12.2. Podobieństwo na płaszczyźnie tematu
12.3. Podobieństwo jako maska
12.3.1. Podobieństwo maskujące
w rzeczywistości przedstawionej
12.3.2. Na płaszczyźnie narrator / autor vs. czytelnik
12.4. Przykład: Wiszenie w Kosmosie
12.5. Analogia contra logika
12.6. Bliskość zamiast identyczności
13. Metafora
13.1. Metafora in absentia
13.2. Różne interpretacje „pupy”
13.3. Grzbiet jako twarz
13.4. Metafora inpraesentia
13.5. Osobliwości gombrowiczowskiej metafory
14. Poetyka maski
14.1. Forma jako maska
14.2. Pożądanie wypierane
15. Transformacja i styl
15.1. Gramatyka jako powierzchnia
15.2. Konstrukcje nominalne
15.3. Płeć gramatyczna i naturalna
15.4. Ambiwalencja aksjologiczna
15.4.1. „młodość”
15.4.1.1. Rozdwojenie narratora w Ferdydurke
15.4.2. „niedojrzałość”
15.4.3. „ciemność”
15.4.4. „gorszość”
15.4.5. Wieki płeć
16. Solecyzmy i anomalie semantyczne
16.1. Przechodniość i nieprzechodniość
16.1.1. Użycie czasowników nieprzechodnich
jako przechodnich
16.1.2. Czasownik dwuwartościowy (przechodni)
w funkcji czasownika nieprzechodniego
16.2. Narzędnik
16.3. Podmiot 4- orzeczenie + dopełnienie w narzędniku
16.4. Język gestów
16.5. Czasownik i przysłówek
17. Mowa pożądania
17.1. Piękno u Gombrowicza
17.2. Obiekt erotyczny
18. Zakończenie
18.1. Styl
18.1.1. Identyczność znaku językowego
18.1.1.1. Polisemia
18.1.1.2. Nadokreśloność
18.1.1.3. Semantyzacja
18.1.1.4. Desemantyzacja
18.1.1.5. Wpływ mówiącego na sens przekazu
18.1.2. Podobieństwo znaku językowego:
18.1.2.1. Leksykalne
18.1.2.2. Syntaktyczne
18.2. Psychologia
18.3. Recepcja
Bibliografia
Data wydania: 2005
ISBN: 978-83-242-0357-4, 9788324203574
Wydawnictwo: Universitas
Cykl: Polonica Leguntur: Literatura polska w krajach języka niemieckiego, tom 6
Kategoria: Historia literatury
Stron: 328

Autor

Olaf Kühl Olaf Kühl Olaf Kühl jest tłumaczem, autorem i doradcą politycznym. Mieszka w Berlinie. Urodził się w roku 1955 w Wilhelmshaven, studiował slawistykę i historię Europy Wschodniej na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie. W roku 1995 uzyskał doktorat na podstawie pra...

Pozostałe książki:

Gęba Erosa. Tajemnice stylu Witolda Gombrowicza
Wszystkie książki Olaf Kühl

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki

Moja Biblioteczka

Już przeczytana? Jak ją oceniasz?

Recenzje

Coś mi się wydaje, że książka Gęba Erosa. Tajemnice stylu Witolda Gombrowicza aż się prosi o Twoją recenzję. Chyba jej nie odmówisz?
️ Napisz pierwszą recenzje

Moja opinia o książce

Cytaty z książki

O nie! Książka Gęba Erosa. Tajemnice stylu Witolda Gombrowicza. czuje się pominięta, bo nikt nie dodał jeszcze do niej cytatu. Może jej pomożesz i dodasz jakiś?
Dodaj cytat

Pozostałe książki z cyklu

"Patagończyk w Berlinie". Witold Gombrowicz w oczach krytyki niemieckiej
"Patagończyk w Berlinie". W...
Antologia 20 rozpraw z lat 1962–2001 dokumentujących niemiecką recepcję Gombrowicza: od pierwszych,...
"Nasz nauczyciel Tadeusz". Tadeusz Różewicz i Niemcy
"Nasz nauczyciel Tadeusz". ...
Andreas Lawaty, Marek Zybura
Zbiór tekstów, napisanych przez polskich i niemieckich literaturoznawców, poświęcony związkom wybit...
"Życie i papier". Autobiograficzny projekt Zofii Nałkowskiej. "Dzienniki" 1899-1954
"Życie i papier". Autobiogr...
Magdalena Marszałek
Autobiograficzny projekt Zofii Nałkowskiej: "Dzienniki" 1899-1954. Żaden inny gatunek literacki nie ...
Niektórzy lubią poezję. Wiersze Wisławy Szymborskiej w Niemczech
Niektórzy lubią poezję. Wie...
Beata Halicka
Beata Halicka jest profesorem na Wydziale Historii Uniwersytetu im A. Mickiewicza w Poznaniu. W lat...
Z chłopa król. Cztery wieki tradycji tematu literackiego w Polsce
Z chłopa król. Cztery wieki...
Brigitte Schultze
Przedmiotem tego studium jest obecność tematu literackiego "z chłopa król” w wybranych polskich utwo...
Magia zbliżenia i tajemnica dystansu. Krystiana Lupy poszukiwania „nowych mitów” w teatrze
Magia zbliżenia i tajemnica...
Uta Schorlemmer
Przedłożona książka przynosi refleksję o wielkokondygnacyjnym już "gmachu" dzieła teatralnego Lupy, ...