Hamann i inni

Leszek Kołakowski w swej niestety ostatniej książce napisał we wstępie: "nie potrafię w sprawach najważniejszych dotrzeć do konkluzji ostatecznych". Nie oznacza to bynajmniej skazania się na sceptycyzm i na brak decyzji w sprawach światopoglądowych. Budowa światopoglądu jest trwałą walką o swoje najwłaściwsze miejsce w świecie. Na miarę własnych sił. Nie ma to nic wspólnego z bezradną biernością. "Ostateczne konkluzje" to zazwyczaj uroszczenia pokrywające głęboko tkwiącą niepewność.