Kamień na kamieniu

Wiedziałam, że tak będzie: zawsze, gdy moje zafascynowanie sięga zenitu, jak nigdy rozumiem Słowackiego z jego żalem, że język nie zawsze jest gotów powiedzieć, co pomyśli głowa:). Niemniej próbuję.

"Kamień na kamieniu" to niesamowita przyjemność obcowania z pięknem stosowania języka polskiego, precyzją słowa, niespiesznym snuciem się opowieści… Zapomniałam już, że w trakcie lektury można tak zatracić się w zachwycie. Mistrzostwo. Jak dla mnie, książka na miarę Nobla :).

„Kamień na kamieniu” czytałam w szkole średniej, chyba na ostatnim roku studiów i teraz. I dopiero teraz tak naprawdę dorosłam do odbioru tej książki. Teraz jest najsmaczniejsza, najgłębsza, najbogatsza.

W sferze treści to opowieść kilkudziesięciu lat życia na polskiej wsi, snuta przez głównego bohatera, Szymona Pietruszkę, który po dwuletnim pobycie w szpitalu, wraca do domu z postanowieniem wybudowania rodzinnego grobowca. Osią jego wspomnień nie jest czas, a temat (matka, ziemia, bracia, droga, chleb itp.), stąd opowieść nie biegnie chronologicznie, a często przeskakuje w latach, ludziach i zdarzeniach, co czyni ją bardzo żywą i naturalną. Mamy w niej wątki wojenne, miłosne, społeczno - obyczajowe, są tu rozważania egzystencjalne, dusza chłopa i, przede wszystkim, zmiany. Zmiany, które dokonują się w człowieku pod wpływem życia oraz zmiany, które były udziałem całych społeczności po drugiej wojnie światowej. I częsta bezradność i niezrozumienie tych zmian, które najczęściej były ...

Wiesław Myśliwski ma dar bezpretensjonalnego pisania o rzeczach ważnych. Zawsze jest u niego silny komponent wiejskiej obyczajowości pokazany bez apoteozy. Spośród kilku znanych mi powieści tego pisarza, "Kamień na kamieniu" jest 'arcychłopski', tak w każdej warstwie do której udało mi się dotrzeć.

Gdzieś w Polsce jest biedna wieś, w której mieszka ubogie małżeństwo z czwórką synów. Jeden z nich, Szymon Pietruszka trochę, jako narrator pokazuje chłopskie życie na przestrzeni półwiecza, tak do współczesności (powieść ukazała się w 1984). To niezbyt bystry, niezbyt pracowity, okresami zapijaczony wiejski chłopak, tak bardziej do 'tańca niż różańca'. Miał plany, marzenia, z których niewiele zostało.

Myśliwski skrupulatnie wylicza kluczowe elementy filozofii wiejskiego odczytania świata, przefiltrowane przez umysł Szymona. Jest specyficzne rozumienie Boga, święta ziemia rodzicielka, są zabobonne i antropomorficzne odczytania zjawisk przyrody. To świat, którego w Polsce już niemal nie ma, a istniał niemal wszędzie pół wieku temu. Jest trochę takich à la "Sami swoi" historii z walką na śmierć i życie o miedzę i pamiętane przez pokolenia zadry sąsiedzkie. Istotnym komponentem powieści jest śmierć i więzi pokoleniowe, którym na wsi przypisywano znaczenie niemal mistyczne. Kto tego nie rozumie, tym bardziej powinien przeczytać tę powieść.

W twardy świat codzienności spracowanych chłopów, Myśliwski powplatał trochę ciekawej oniryczności, która niweczy pokus...

Wspaniała książka, którą wprost delektowałam się w trakcie czytania. Bardzo refleksyjna, a jednocześnie nieskomplikowana w odbiorze. Cudowny jezyk - chylę czoła dla pisarskiego kunsztu autora!!!! Szkoda, że tak mało dziś książek na tak wysokim poziomie. Polecam wszystkim!!!!

Wszystkie ksiażki Mistrza Mysliwskiego to majstersztyk godny najwyższych laurów. Nie dziwi fakt, że to dwukrotny laureat Nike, Ksiazka tak polska , że aż boli. Równie fascynujący Traktat o łuskaniu fasoli i Pałac. chylić czoła!

Smacznie się czyta tą książke,jakby powiedziała M.M.;)