Opinia na temat książki Milcząca obecność : o roli kobiety w Kościele

Mam ambitny plan na ten rok, mianowicie żeby odkopać książki, które są już bardzo długo na moich listach do przeczytania. Ta książka należy chyba do rekordzistek (wyszła w roku 1999).

Jej przedmiotem jest miejsce kobiet w kościele. Elżbieta Adamiak porusza trzy tematy: wizja kobiety w historii kościoła, kobiety w Biblii, współczesne (lata 90’) nauczanie kościoła dotyczące kobiet.

Najbardziej zainteresował mnie rozdział o kobietach w Starym i Nowym Testamencie, powiem nawet, że miałam poczucie niedosytu. I cóż się okazuje – autorka napisała dwie osobne książki na ten temat, które „udało” mi się przegapić…

Co do pozostałych rozdziałów… no cóż, nie zaskoczyły mnie, jak chyba nikogo, kto ma nawet marginalny kontakt z „nauką kościoła”. Książka pod tym względem niestety bardzo mało się zestarzała.

Po przeczytaniu nasunęła mi się pewna drobna refleksja. Przez wieki wizję kobiety w kościele kształtowały dwie postaci, których rola w historii zbawienia jest fundamentalna: Ewa i Maria. Jak pisał św. Ireneusz z Lyonu:

„Jak Ewa mając Adama za męża, będąc jednak panną, przez swe nieposłuszeństwo stała się dla siebie i całego rodzaju ludzkiego przyczyną śmierci, tak Maryja mając wyznaczonego męża, pozostając jednak panną, przez swe posłuszeństwo, stała się dla siebie i dla całego rodzaju ludzkiego przyczyną zbawienia. (…) Tak też węzeł nieposłuszeństwa Ewy został rozwiązany przez posłuszeństwo Maryi; co dziewica Ewa związała przez swą niewiarę, to Dziewica Maryja rozwiązała przez swą wiarę”.

Zwróćmy jednak uwagę, że „wizji mężczyzny” w kościele nie ukształtował w żadnym istotnym stopniu bierny Adam czy spolegliwy Józef. Mam nieodparte wrażenie, że mężczyźni przez wieki analizujący te biblijne wydarzenia, jakoś tak automatycznie utożsamiali „mężczyznę” z Bogiem: sędzią i prawodawcą.

Ciekawa i cenna książeczka, stanowiąca dobry przyczynek do dalszych lektur.

Na koniec dorzucę jeszcze link do rozmowy z autorką – swego rodzaju postscriptum 20 lat po wydaniu książki: https://www.miesiecznik.znak.com.pl/elzbieta-adamiak-cicho-coraz-ciszej/