Historię Europy Wschodniej zdominowała opowieść o ekspansji Imperium Rosyjskiego, jednak Rosja stała się mocarstwem dopiero po roku 1700. Przez trzysta lat największą potęgą Europy Wschodniej było państwo powstałe na skutek zawarcia unii przez Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie.
Unia ta należała do najdłużej trwających unii politycznych w dziejach Europy. Ponieważ jednak jej żywot pod koniec XVIII wieku dobiegł końca, w ramach procesu, który mylnie nazywany jest „rozbiorami Polski”, w standardowych ujęciach historii europejskiej jej dzieje przedstawia się tylko pobieżnie.
„Oksfordzka historia unii polsko-litewskiej” w tomie pierwszym opowiada o kształtowaniu się opartego na konsensusie, zdecentralizowanego, wielonarodowego oraz pluralistycznego pod względem religijnym państwa, które budowano zarówno oddolnie, jak i odgórnie, w drodze pokojowych negocjacji, a nie wojny oraz podboju.