Organizacja mięśnia i sterowanie ruchem. Cz. 2, Sterowanie ruchem

Podręcznik dla studentów Akademii Wychowania Fizycznego. W obecnie przedstawionej części, w której opisujemy czynności niektórych neuronów i ośrodków, ich rolę np w czasie rekrutacji jednostek ruchowych, czy też udział w przebiegu różnych odruchów, celowo nie dążymy do omówienia od razu wszystkich aspektów zjawisk - W kolejnych rozdziałach staramy się wyjaśnić czynności neuronów i poszczególnych ośrodków oraz całych sieci nerwowych uczestniczących w sterowaniu ruchem. Przedstawienie od razu wszystkich zjawisk, związanych nawet z najprostszymi odruchami, w jakiś zrozumiały sposób, nie wydaje się możliwe. Niełatwo jest przedstawić sterowanie ruchem, zwłaszcza u człowieka, u którego o czynnościach poszczególnych ośrodków ruchowych można tylko wnioskować pośrednio, opierając się na obserwacjach klinicznych, biomechanicznych i wynikach badań przeprowadzonych na zwierzętach. Trudności wiążą się także z brakiem wielu informacji (mimo ogromu badań) w odniesieniu do budowy ośrodkowego układu nerwowego.Z drugiej strony, wiadomości w tym zakresie ciągle przybywa i dlatego każde opracowanie przedmiotu musi być oparte na najnowszych źródłach, choć wyniki badań ciągle przedstawiają tylko fragmenty zjawisk. Opisując sterowanie czynnością mięśni, np. w czasie jakiegoś odruchu, łączy się fragmentaryczne informacje, uzyskiwane w różnych warunkach, w różnych kontekstach (celach badań) i u różnych gatunków zwierząt. Wówczas łatwo można popełnić błędy. Ponadto, przy pisaniu podręcznika dla uczących się, nie można uniknąć pewnych ogólnych wyjaśnień. Dobrzy studenci, to studenci dociekliwi, dobry podręcznik, to podręcznik odpowiadający na pytania oparte na wiadomościach na współczesnym etapie wiedzy.Potrzeba podręcznika o sterowaniu ruchem jest w środowisku studenckim coraz większa. Wykłady - choćby ze względu na małą liczbę godzin przeznaczonych na nie - podręcznika zastąpić nie mogą. Dlatego, mimo obaw, podjęliśmy trud wypełnienia istniejącej luki.Pewne funkcje zależą od czynności różnych ośrodków, a ośrodki te wzajemnie na siebie oddziałują. Z tych powodów, obojętnie czy układ podręcznika oparty byłby na opisie ośrodków i ich połączeń, czy traktowałby głównie o czynności tych ośrodków, pewne powtórzenia okazują się niezbędne. Staraliśmy się ich unikać, ograniczając się tylko do niezbędnego zakresu, dla możliwie przystępnego przedstawienia zagadnień.Dla ułatwienia przyswojenia czynności OUN (ośrodkowego układu nerwowego), w podręczniku w zasadzie pominięto wiele szczegółów anatomii ośrodków i dróg nerwowych. Uważamy bowiem, że zrozumienie współdziałania ośrodków sterowania ruchem jest ważniejsze niż np. topografia tych ośrodków czy przebieg nawet ważnych dróg.