Orlando: A Biography

Po przeczytaniu ostatniego zdania doszłam do wniosku, że nie powinnam była czytać tej powieści bez przygotowania. Być może wrócę do niej po zgłębieniu biografii Virginii Woolf, przeczytaniu opracowań literaturoznawców. Prawdopodobnie wówczas łatwiej przyswoję czytaną treść. Nie wstydzę się zatem przyznać, że nie do końca wiem, o co chodziło autorce, gdyż do czytania "Orlanda" zasiadłam nieprzygotowana.

„Orlando” Virginii Woolf to moje pierwsze spotkanie z twórczością tej słynnej pisarki. Choć w zasadzie moją pierwszą próbą było rozpoczęcie czytania „Pani Dalloway”. Niemniej to właśnie „Orlando” trafiło w ostateczności w moje ręce, dzięki czemu miałam okazję przeczytać tę wyjątkową książkę.

Wiecznie młody i piękny Orlando budzi się pewnego dnia i orientuje się, że... jest kobietą. I tak powstała powieść o wolności kobiety będąca jedną z najważniejszych dla ruchu feministycznego. Pierwsze wydanie książki zbiegło się z przyznaniem Brytyjkom pełni praw wyborczych.

„Orlando” zapowiada queerową tożsamość XXI wieku. Mówi się, że to powieść będąca najdłuższym i najbardziej czarującym listem miłosnym w literaturze, ponieważ została zadedykowana biseksualnej poetce i pisarce Vicie Sackville-West, z którą Virginia Wolf pozostawała w relacji.

To napisana pięknym, bogatym stylem powieść przedstawiająca perypetie poety, który zmienia płeć i żyje przez wieki spotykając na swojej drodze postacie z historii literatury. Da się wyczuć, że utwór ma nieco satyryczny charakter. Ponadto obala mity i stereotypy związane z płcią. Tytułowy Orlando jest najlepszym przykładem na to, że cechy uznawane za kobiece przenikają się z tymi uznawanymi za męskie. To również opowieść o poszukiwaniu siebie, indywidualności.

„Orlando” to jednak przede wszystkim klasyka feministyczna powstała w czasach, gdy kobiety wcale nie miały za wiele do powiedzenia. Tym bardziej kwest...

Virginia Woolf nierozłącznie od czasów studiów kojarzy mi się z jednym określeniem - z powieścią strumienia świadomości (zapis dzieła literackiego w formie monologu wewnętrznego).
Dzięki powieści Orlando do powyższego hasła dopisałabym jeszcze jedno skojarzenie - zatarcie granicy między płcią.

Orlando czytam już po raz drugi i za każdym razem odkrywam w tej powieści coś nowego. To nie jest łatwa w odbiorze książka i mam tego pełna świadomość, gdyby nie studia na literaturoznawstwie pewnie brakowałoby mi narzędzi do jej analizowania.

Tą powieścią autorka łamie wszelkie zasady i obala mity dotyczące płci. Dziś jestem mężczyzną, jutro budzę się kobietą - co w tym trudnego do rozumienia? Takiej postaci jak Orlando literatura wcześniej nie znała. Na poły nieprzewidywalny, indywidualista, samotnik wyróżniających się swoją odrębnością. Ten bohater budzi się pewnego dnia i odkrywa, że stał się kobietą. Mija prawie 100 lat od ukazania się tej powieści, a temat pozostaje wciąż aktualny. Tylko, czy nasze społeczeństwo jest na niego gotowe?
Jak to możliwe, że autorka żyjąca na początku XX wieku mogła napisać książkę tak współczesną?

Przede wszystkim na początku w oczu rzuca się niezwykła plastyczność, barwność opisów. Zachwycać się można w tej powieści każdym zdaniem. Z tego między innymi powodu dostrzegalne jest podobieństwo do romantyzmu(co nie jest dziwne, bo Virginia Woolf to czołowa przedstawicielka angielskiego modernizmu), które mi nie przeszkadzało. Szkolne lektury polskiego romantyzmu męczyły mnie niemiłosiernie, więc trochę dziwi mnie to, że "Orlando" przypadł mi do gustu.

Im dalej zagłębiałem się w książce, tym miałem większe wrażenie, że fabuła jest tutaj w zasadzie maską, pretekstem do rozważań filozoficznych. Nie dostałem w "Orlandzie" genialnej fabuły, a nawet wręcz przeciwne- zakończenie było rozczarowujące, natomiast nie przeszkadzało mi to. W zamian za to otrzymałem masę rozważań na temat literatury(jej roli w życiu człowieka), dwoistości płci, tożsamości, pięknie).