Pieśń o Rolandzie

Pieśń o Rolandzie to najstarszy z zachowanych starofrancuskich eposów rycerskich zwanych pieśniami o czynach. Dochowała się w rękopisie z przełomu XI i XII wieku, choć czas powstania jej pierwotnej wersji można szacować na VIII lub IX w., czyli na czasy przezeń opisywane. Badacze odszukali w pieśni realia feudalnej Francji, jak też elementy tradycji, które można odnieść do czasów karolińskich. Pieśni o czynach miały początkowo ustny charakter - wygłaszali je przy akompaniamencie liry wędrowni żonglerzy i truwerzy. Opowiadały o bohaterskich czynach rycerskich - o prawdziwych i legendarnych wydarzeniach. Poszczególne poematy łączyły się w tematyczne cykle - Pieśń o Rolandzie należy do cyklu poświęconego czynom Karola Wielkiego. Uznawany dziś za klasyczny przekład Tadeusza Boya-Żeleńskiego (1874-1941) opiera się na francuskim opracowaniu Josepha Bedier. Nie jest on w stanie oddać językowej specyfiki gatunku - oryginalne strofy (tzw. laisy) składały się z wersów rymujących się asonantycznie (podobieństwo samogłoskowe) - doskonale jednak przekazuje treść pieśni. Lektura do klasy I gimnazjum i klasy I szkoły średniej.