Pieśni Osjana

W 1760 r. ukazał się zbior ludowej poezji szkockich gorali z końca III w. n.e. przetłumaczonej rzekomo z języka gaelickiego na angielski, wydany przez Jamesa Macphersona w formie narracyjnego poematu epickiego pt. Pieśni Osjana. Oryginalna, jak sądzono, poezja ludow Połnocy, bard Osjan - autor cyklu pieśni, oraz opiewana przez niego tajemnicza i groźna kraina Morwenu zostały entuzjastycznie przyjęte przez publiczność. Niewidomy harfiarz Osjan, poeta-wieszcz, wojownik i piewca wolności, został uznany za połnocnego Homera, zaś jego tworczość za źrodło inspiracji dla literatury romantycznej, tak jak do tej pory utwory starożytnych były inspiracją dla klasykow. Jednak sławie Macphersona od początku towarzyszyły kłotnie o autentyczność zbioru, a gdy okazało się, że jest to tylko zręczna kompilacja motywow ludowych i poetycka mistyfikacja rozpętała się burza. Niezależnie od tego, utwor wywołał w Europie zjawisko osjanizmu, silnie wpływając głownie na literaturę angielską i niemiecką, choć i w polskiej na pieśniach szkockiego barda starano się budować narodową tożsamość. Jednym z największych miłośnikow poematu był Napoleon Bonaparte, ktory nie rozstawał się z nim podczas wypraw do Egipcie czy Rosji, a ostatnie lata życia na wyspie św. Heleny po części wypełniała mu lektura Pieśni Osjana w ojczystym języku.