Regiony Europy środkowo-wschodniej w procesie integracji

Przełom XX i XXI wieku przyniosł istotne przeobrażenia w strukturze regionalnej Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW). Przesłanki, cele, zasady i czynniki rozwoju regionalnego w tej części kontynentu uległy zasadniczej reorientacji. Dotychczasowe silne strony niektorych regionow w wyniku transformacji systemowej stały się źrodłem trudnych do pokonania barier, zacofania i braku perspektyw. Z drugiej strony decentralizacja zarządzania w układach tery torialnych oraz wyzwolenie inicjatyw oddolnych stały się ważnym impulsem wzmacniającym dynamikę rozwojową. Wielkie nadzieje, lecz także obawy, towarzyszyły procesowi akcesji do Wspolnoty Europejskiej, ktora - przyjmu jąc do swego grona opoźnione gospodarczo państwa postkomunistyczne -podjęła się wspierania ich rozwoju zgodnie z zasadą spojności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. Realizacja tego zadania okazała się trudna i kontro wersyjna zarowno z punktu widzenia „starej, jak i „nowej Unii Europejskiej. Ponadto Wspolnota, wychodząc na wschodnie rubieże, natrafiła na trudne sąsiedztwo z Federacją Rosyjską i innymi państwami b. ZSRR. Wszystko to stawia nowe wyzwania przed Europą Środkowo-Wschodnią, Unią i całą Eu ropą. Sprostanie im wymaga intensywnych działań nie tylko na szczeblu cen tralnym, lecz także, a może nawet przede wszystkim, w regionach i środo wiskach lokalnych, w tym zwłaszcza na obszarach pogranicza, regionalna wspołpraca obszarow przygranicznych powinna bowiem stanowić jeden z fi larow polityki UE wobec Europy Wschodniej. Regionalny wymiar przemian zachodzących w Europie Środkowo-Wschodniej znajduje, jak do tej pory, nikłe odzwierciedlenie w literatu rze naukowej.