Sto lat władzy lokalnej na polskiej wsi

Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Rozdział 1. Bilans otwarcia Polski niepodległej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.1. Skutki zaborów i wojen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.2. Głębokie zróżnicowanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
1.3. Warunki społeczne i gospodarcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Rozdział 2. Okres międzywojenny (1918–1939). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
2.1. W cieniu pozaborczej spuścizny (1918–1933) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
2.2. Unifikacja i centralizacja wiejskiego samorządu (1933–1939) . . . . . . 34
Rozdział 3. Pod niemiecką i sowiecką okupacją (1939–1944/1945). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Rozdział 4. Polska Ludowa (1944–1990) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
4.1. Budowa nowego systemu władzy lokalnej (1944–1954) . . . . . . . . . . . 50
4.2. Gromadzkie rady narodowe (1954–1972) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
4.3. W kierunku dalszej centralizacji. Gminy i sołectwa w latach 1972–1983. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
4.4. Samorząd terytorialny czy kolejna reforma rad narodowych (1983–1990)? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Rozdział 5. Trzecia Rzeczypospolita. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
5.1. Gminna (r)ewolucja w 1990 r.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
5.2. Bezpośrednie wybory wójtów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
5.3. Demokracja bezpośrednia na wsi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
5.3.1. Uwarunkowania historyczne i społeczno-polityczne . . . . . . . . 89
5.3.2. Referenda gminne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
5.3.3. Zebrania wiejskie w sołectwach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
5.3.4. Inne formy demokracji bezpośredniej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
5.4. Modernizacja i europeizacja wiejskich wspólnot samorządowych . 106
Podsumowanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Wykaz aktów prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
Indeks nazwisk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131